Mụn vẫn luôn là một nỗi ám ảnh khủng khiếp khiến các cô nàng có những lúc muốn gào thét lên trong cơn ấm ức. Tất cả các loại mụn, từ mụn trứng cá, mụn đầu đen, mụn cám, cho đến mụn ẩn – tưởng như là loại “ngoan hiền” nhất, đều làm cho phái đẹp ăn ngủ không yên.
Trong đó, mụn ẩn là mụn trứng cá phát triển bên dưới bề mặt da. Loại mụn này thường không dễ nhìn thấy từ một khoảng cách nhất định, nhưng chúng ta có thể cảm nhận được khi quan sát kỹ và sờ tay lên bề mặt da. mụn ẩn khi còn nằm chìm dưới da sẽ không có đầu mụn như các loại mụn khác, nhưng chúng khiến da trông sần sùi, thô ráp. Và cứ như những kẻ thủ ác thầm lặng, lũ mụn ẩn dưới da bất cứ lúc nào cũng có thể đồng loạt nổi đỏ trên khuôn mặt của các nàng.
Mụn ẩn dưới da là gì?
Khi nhìn ngắm và quan sát da mặt qua gương, chúng ta sẽ trông thấy lớp da nổi lấm chấm các hạt nhỏ. Đó là dấu hiệu của mụn ẩn (hay còn gọi là mụn chìm). Mụn đầu trắng nằm dưới da, khi chúng mở (open comedo) và xuất hiện trên bề mặt da, sẽ trở thành mụn đầu đen. Ngược lại, mụn ẩn dưới da là các đốm mụn đầu trắng khép kín (closed comedo) không viêm, không sưng và có thể gây đau nếu nhân mụn nằm sâu chặt trong các nang lông, khiến làn da không thể tự đào thải nhân mụn ra ngoài.
Mụn ẩn có thể phát triển dần và nổi đỏ trên da, hoặc một số có thể tự biến mất. Một điều đáng nói là mụn ẩn thường không mọc riêng lẻ, mà sẽ xuất hiện theo từng cụm rồi lây lan, tập trung khá dày ở một số khu vực trên da mặt như trán, cằm, bên dưới gò má hoặc bao phủ vùng cổ.
Nguyên nhân gây ra mụn ẩn dưới da?
Mụn ẩn thường xuất hiện trên các vùng da có nhiều tuyến dầu như mặt, cổ, vai, lưng và ngực. Các tuyến dầu trên da được gọi là tuyến bã nhờn. Các lỗ nhỏ trên da được gọi là lỗ chân lông, được kết nối với các tuyến bã nhờn qua một rãnh được gọi là nang. Tuyến bã nhờn tiết dầu thông qua nang lông và thoát ra lỗ chân lông giúp bảo vệ và giữ ẩm cho da. Nếu lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi các tế bào chết, thì bã nhờn không thực hiện nhiệm vụ đối với bề mặt da được. Khi đó, chúng bị giam lại trong nang lông và tích tụ ngược trong tuyến bã nhờn, dẫn đến phát triển thành mụn.
Ngoài vấn đề xung quanh nguyên lý hoạt động của tuyến bã nhờn, nguyên nhân gây ra mụn ẩn còn có thể đến từ: yếu tố di truyền, sự phát triển của hoocmon, chế độ ăn uống – sinh hoạt, và do tác dụng không phù hợp của một số loại mỹ phẩm.
Một số phương pháp làm sạch mụn ẩn tại nhà
Các đám mụn ẩn thông thường có thể xử lý được ngay tại nhà và tự biến mất. Có một loạt phương pháp giúp khắc phục và đẩy nhanh quá trình “tự khử” của mụn ẩn, gồm:
1. Không bao giờ bóp mủ mụn
Mụn ẩn thường không nằm gần bề mặt da, chúng không thể nổi lên như các loại mụn đầu trắng khác. Nếu cố tình bóp mụn ẩn sẽ khiến mụn sưng viêm, nổi lên rõ hơn, đau, nhiễm trùng và gây sẹo vĩnh viễn. Bóp mụn ẩn cũng có nguy cơ đẩy các thành phần của mụn như hỗn hợp dầu, tế bào chết, vi khuẩn đi sâu vào da hơn. Điều này chỉ có thể làm cho tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng hơn.
2. Chườm ấm
Có thể sử dụng một miếng gạc ấm và đắp lên khu vực mụn ẩn. Nhiệt độ có thể khiến lỗ chân lông nở ra, mụn ẩn dưới da sẽ tiến gần đến bề mặt da hơn và tạo đầu mụn. Sự hình thành đầu mụn sẽ khiến bã nhờn, tế bào chết, vi khuẩn thoát ra ngoài. Chườm ấm cũng có thể giảm đau. Để điều Trị Mụn ẩn bằng cách chườm ấm, cần lưu ý các điều sau:
– Dùng một miếng vải, khăn và bông tẩy trang sạch ngâm trong nước ấm vừa phải, vì chúng không những áp dụng trực tiếp trên da mà còn chạm vào khu vực da đang rất nhạy cảm.
– Chườm trên khu vực mụn ẩn trong khoảng 10 – 15 phút.
– Tiếp tục chườm ấm như nói trên khoảng 3 – 4 lần trong ngày, cho đến khi mụn ẩn xuất hiện đầu và giải phóng mủ.
– Giữ sạch khu vực mụn ẩn. Tránh chạm tay và sờ nắn mụn ẩn thường xuyên, nên tránh trang điểm dày cho đến khi mụn ẩn biến mất hẳn.
3. Sử dụng miếng dán mụn
Miếng dán mụn (pimple sticker hay acne spot dot) là một loại miếng dán rất nhỏ dùng để che giấu và chữa trị mụn trứng cá. Miếng dán mụn thường chứa các thành phần trị mụn như axit salicylic. Các mếng dán mụn có tác dụng hút bã nhờn, hấp thụ dầu thừa, giảm viêm và làm nhỏ đáng kể kích thước của mụn.
Miếng dán mụn thường được làm trong suốt, ít gây chú ý với người đối diện, do đó người dùng có thể sử dụng vào ban đêm lẫn ban ngày, khi ở nhà hoặc lúc cần thiết phải ra ngoài. Lưu ý, mỗi miếng dán tối đa chỉ nên sử dụng một lần trong vòng 24 giờ.
4. Dùng dầu cây trà
Dầu cây trà được chiết xuất từ lá cây trà, là một thành phần phổ biến trong các sản phẩm điều trị mụn vì nó có đặc tính kháng khuẩn. Có hai thử nghiệm lâm sàng đã chỉ ra rằng một loại gel chứa khoảng 5% dầu cây trà có thể chữa trị hiệu quả đối với mụn trứng cá từ thể nhẹ đến trung bình. Một nghiên cứu khác cũng cho biết dầu cây trà cải thiện đáng kể tình trạng mụn trứng cá từ nhẹ đến vừa khi thoa chúng lên mặt 2 lần mỗi ngày trong vòng 12 tuần.
Trong khi một số người cho rằng dầu cây trà có thể điều trị mụn ẩn. Viện da liễu hoa Kỳ (American Academy of Dermatology) cho biết vẫn chưa đủ bằng chứng để kết luận và đưa ra lời khuyên điều trị mụn bằng dầu cây trà. Do vậy, tốt hơn hết bạn nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ da liễu để có quyết định tốt nhất đối với tình trạng mụn và loại da của riêng bạn.
5. Điều trị mụn bằng thuốc bôi
Có nhiều loại thuốc bôi mụn được bán tại siêu thị, hiệu thuốc hoặc trực tuyến từ các thương hiệu chính hãng uy tín. Nếu bạn không nhận thấy sự cải thiện trên làn da của mình khi đang sử dụng một loại thuốc nào đó, có thể tìm thử một loại thuốc khác.
Nhưng hãy thử một sản phẩm mới bằng cách lựa chọn các phương pháp trị mụn khác nhau. Ví dụ: nếu bạn đang sử dụng sản phẩm có chứa benzoyl peroxide, thì nên chọn một sản phẩm sử dụng một thành phần trị mụn khác để loại bỏ mụn. Vì mỗi nguyên nhân gây ra mụn sẽ có những thành phần chữa trị khác nhau, ví dụ:
– Benzoyl peroxide giúp tiêu diệt vi khuẩn Propionibacterium acnes (P. acnes) gây ra mụn.
– Axit Salicylic điều trị tắc nghẽn lỗ chân lông bằng cách loại bỏ các lớp tế bào chết trên bề mặt da. Thành phần cũng có thể giúp giảm viêm.
– Lưu huỳnh ức chế vi khuẩn P. acnes và giảm tình trạng bít tắc lỗ chân lông.
– Axit Alpha Hydroxy (AHAs) tẩy tế bào chết trên da.
– Retinoid làm thông thoáng lỗ chân lông và giảm dầu.
6. Giảm đau bằng đá
Nước đá (băng) rất hữu ích trong việc giảm sưng đỏ và viêm nhiễm sau khi mụn đã bị loại bỏ. Có thể áp dụng bằng cách:
– Rửa mặt với nước ấm, lau khô mặt bằng khăn sạch.
– Cho một vài viên nước đá sạch vào túi nhựa hoặc bọc bằng khăn sạch. Giữ túi đá trên khu vực da bị mụn khoảng 5 phút, ngưng chườm lạnh trong 5 phút, sau đó tiếp tục giữ trong 5 phút nữa.
– Lặp lại khoảng 3 – 4 lần mỗi ngày.
Cách phòng ngừa mụn ẩn
Thực sự thì mụn nói chung có thể rất khó tránh khi bạn buồn phiền và thời tiết thay đổi, nhưng còn có nhiều cách khác để phòng ngừa như:
– Nên giữ cho vỏ gối và ga giường luôn sạch sẽ. Giặt vỏ gối thường xuyên giúp ngăn ngừa vi khuẩn tích tụ và ngăn chặn không cho chúng xâm nhập lên da khi chúng ta ngủ.
– Chỉ rửa mặt sạch sẽ 2 lần mỗi ngày hoặc khi ra nhiều mồ hôi. Da dễ bị mụn có thể bị kích ứng nếu như cố rửa mặt quá nhiều và làm sạch quá kỹ.
– Tránh chà xát da khi rửa mặt, vì có thể làm trầm trọng thêm và khiến tình trạng mụn ẩn dưới da trở nên tồi tệ hơn.
– Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không gây mụn, không chứa acnegenic hoặc dầu, bằng cách đọc trên nhãn sản phẩm và danh sách thành phần.
– Thường xuyên giặt sạch khẩu trang vải và khăn mặt. Các tế bào da chết và vi khuẩn có thể tích tụ trên các loại vải khác nhau, từ đó bám ngược vào da khi sử dụng và gây bít tắc lỗ chân lông.