Gần đây, từ 1/5/2018, Hawaii trở thành tiểu bang đầu tiên của Mỹ thông qua một dự luật cấm bán các loại kem chống nắng có chứa hóa chất gây tổn hại cho các rặng san hô. NOAA – Tổ chức quản lý đại dương và khí quyển quốc tế, khẳng định những loại kem chống nắng chứa oxybenzone và octinoxate nguy hiểm đối với san hô. Tạp chí EHP – Environmental Health Perspectives (tạp chí nghiên cứu trực tuyến với sự hỗ trợ của Viện Khoa Học Y Tế Môi trường Quốc Gia, Viện Y Tế Quốc Gia, Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Sinh hoa Kỳ), cũng xác nhận các loại hóa chất chống nắng có thể dẫn đến tình trạng san hô bị tẩy trắng.
Vậy, làm thế nào để đánh giá và lựa chọn một sản phẩm kem chống nắng an toàn cho san hô?
Kem chống nắng làm hại san hô như thế nào?
Khi chúng ta ra ngoài trời, đặc biệt trong những chuyến dã ngoại và du lịch ở các vùng biển, một trong những điều quan trọng nhất mà bạn không nên quên là mang theo kem chống nắng. Bôi kem chống nắng để bảo vệ làn da là điều cần thiết. Nhưng điều gì sẽ xảy ra khi chúng ta ngâm mình hay bơi lội trong làn nước biển? Một phần kem chống nắng sẽ trôi khỏi da bạn, kể cả đó là kem chống nắng không thấm nước. Các chất kem này phản ứng với nước mặn và gây ra ảnh hưởng tiêu cực cho môi trường biển.
Các chất như oxybenzone, titanium oxide và zinc oxide bị phát hiện có thuộc tính đẩy nhanh việc sản xuất hydrogen peroxide – một chất được biết đến là nguyên nhân gây ra cái chết của các sinh vật phù du. Trong khi đó, các sinh vật phù du thuộc tầng đáy của chuỗi thức ăn, mà những sinh vật to lớn hơn phụ thuộc vào chúng để tồn tại. Sinh vật phù du cũng là một trong số nguồn thức ăn của san hô. Ngoài ra, titanium oxide và zinc oxide thường được sử dụng dưới dạng hạt nano (nghĩa là chúng rất rất nhỏ) và liên kết thành một khối nhỏ làm tắc các lỗ trên san hô – vốn ngôi nhà nơi các sinh vật phù du ẩn náu (còn gọi là zooxanthellae). Một khi các lỗ này bị đóng hay tắc lại, các cấu trúc zooxanthellae trong san hô sẽ không thể phát triển và nuôi dưỡng san hô nữa bởi chúng cũng cần ánh sáng mặt trời để tồn tại. Qua thời gian, màu của san hô sẽ chuyển sang trắng và đây chính là dấu hiệu cho thấy san hô sẽ chết. Điều này khẩn cấp cảnh báo rằng chúng ta nên tìm kiếm một loại kem chống nắng không gây hại đến các rặng san hô.
Ngay bây giờ, hãy thử tưởng tượng những thiệt hại về môi trường gây ra bởi những người đi biển (hầu hết đều sử dụng kem chống nắng), không chỉ ở địa phương mà trên toàn cầu. Mặc dù chỉ có một lượng nhỏ kem chống nắng được dùng trên da chúng ta (vào khoảng vài ml hay mg) nhưng ước tính ở mức toàn cầu tiết lộ rằng có từ 4.000 – 6.000 tấn kem chống nắng mỗi năm, nhanh chóng ‘rời khỏi’ làn da người để ‘tìm đến’ ngôi nhà zooxanthellae của san hô và ‘du ngoạn’ khắp nơi trong lòng đại dương.
Kem chống nắng của bạn có an toàn cho san hô?
Dưới đây là 5 tiêu chuẩn giúp bạn đánh giá một sản phẩm kem chống nắng an toàn đối với các rặng san hô. Song song đó, nội dung bài viết cũng đưa ra các thông tin về thương hiệu và gợi ý một vài sản phẩm cụ thể đáng tham khảo, giúp bạn lựa chọn một chai/tuýp kem chống nắng thân thiện với môi trường biển và bảo vệ tốt nhất cho chính bạn.
1. Các thành phần cần tránh
Khi tìm kiếm kem chống nắng an toàn cho rặng san hô, đầu tiên cần loại trừ các sản phẩm có chứa thành phần hoạt tính dưới dạng hạt nano. Nói chung, các hạt nano có kích thước nhỏ hơn nhiều so với kích thước ban đầu của nó. Theo một logic đơn giản thì các hạt nhỏ hơn sẽ có khả năng đóng chặt kín và làm tắc nghẽn các lỗ trên san hô cao hơn so với các hạt có kích thước lớn. Do đó, các công ty chăm sóc da đã ngừng tổng hợp các thành phần hoạt tính có cấu trúc và kích thước nano trong kem chống nắng. Một ví dụ điển hình cho việc này là titanium dioxide (một loại hạt không phải nano) có nguồn gốc từ sự tổng hợp titanium oxide (một loại hạt nano, phổ biến trong kem chống nắng thông thường và là thành phần chính giết chết các rặng san hô).
Các thành phần khác đặc biệt bị gạch tên chính là oxybenzone và titanium oxide. Đây là 2 thành phần có tác dụng làm chệch hướng của tia cực tím, cùng với zinc oxide khi chuyển thành phiên bản nano, là một lá chắn chống bức xạ UV hiệu quả, do đó thường có trong kem chống nắng. Tuy nhiên, oxybenzone hay octinoxate khi xâm lấn vào đại dương với hàm lượng quá cao, không chỉ trở thành ‘sát thủ’ đối với các rặng san hô mà còn để lại hiểm họa lâu dài khi biến đổi cấu trúc ADN của san hô con.
Vì vậy, hãy đọc kỹ các thông tin về thương hiệu và danh sách thành phần trên kem chống nắng của bạn, lưu ý những cái tên cần tránh gồm oxybenzone, octinoxate và các thành phần hạt nano như titanium oxide, nano zinc oxide. Thay vào đó, các thành phần có thể sử dụng có thể kể đến như: titanium dioxide (non-nano particle) và zinc oxide (non-nano uncoated).
Được ra đời từ nhu cầu điều trị tình trạng nứt nẻ da bàn tay của chính người sáng lập, thương hiệu Badger rất triệt để loại bỏ các thành phần gây hại cho làn da nhạy cảm. Thương hiệu đã phát triển thêm nhiều các sản phẩm chăm sóc da, bao gồm kem chống nắng chỉ sử dụng các thành phần chiết xuất từ thực vật hữu cơ. Ngày nay, Badger tiếp tục hướng đến mục tiêu chăm sóc da an toàn của mình, đã cho ra đời dòng sản phẩm kem chống nắng không gây hại cho san hô. Công thức kem chống nắng của thương hiệu Badger đã loại bỏ các thành phần nguy hiểm đối với san hô, do đó không chứa oxybenzone và octinoxate. Thành phần chống nắng an toàn không phải phiên bản nano được Badger lựa chọn là non-nano mineral zinc oxide, ngoài ra không sử dụng: các hóa chất tổng hợp, hương thơm nhân tạo, paraben và các thành phần có nguồn gốc GMO.
Bên cạnh thương hiệu Badger, thương hiệu Stream2Sea cũng đã phát triển sản phẩm kem chống nắng an toàn mà không chứa các thành phần phá hủy san hô. Thay vào đó, Stream2Sea sử dụng thành phần hoạt tính titanium dioxide non-nano particle và dẫn xuất của các hợp chất khoáng có trong các hạt phi nano. Điều này có nghĩa là ngay cả khi kem chống nắng của Stream2Sea hòa vào trong nước biển, các thành phần đó sẽ không có khả năng làm tắc nghẽn các lỗ trên san hô.
Tương tự, thương hiệu Thinkbaby chuyên các sản phẩm dành cho trẻ em, cũng sản xuất kem chống nắng nói không với oxybenzone, không titanium oxide và lựa chọn thành phần hoạt tính non-nano mineral zinc oxide. Thinkbaby – Safer Products for Healthier Babies (SPF 50+) là dòng sản phẩm kem chống nắng an toàn đã được xếp hạng Rated No.1 bởi Nhóm Làm Việc Vì Môi Trường của Mỹ (US Environmental Working Group).
Dưới đây là một vài sản phẩm đã loại bỏ những thành phần gây hại cho san hô, đến từ các thương hiệu đáng tin cậy, như:
– Badger Active Kids – Zinc Oxide Sunscreen Cream (Broad Spectrum SPF 30)
– Raw Elements – Tinted Formula 30 Facial Moisturizer (Broad Spectrum SPF 30)
– Green Screen – Kabana Organic Skincare – Original (SPF 32)
2. Thành phần tự nhiên
Người ta thường tin rằng kem chống nắng an toàn được xây dựng bởi công thức của dược sỹ, bác sỹ da liễu hay bất kỳ chuyên gia nào có nền tảng về y tế. Nhưng điều này không ràng buộc trong trường hợp của Raw Elements. Đơn giản vì thương hiệu Raw Elements được tạo ra bởi một nhân viên cứu hộ đại dương, và được hỗ trợ bởi một nhóm nòng cốt để mang đến sản phẩm tích cực cho môi trường. Kem chống nắng của Raw Elements chỉ sử dụng các thành phần hữu cơ và tự nhiên đã được chứng nhận, đồng thời không chứa các thành phần hoạt tính hạt nano và không bao gồm oxybenzone, vì vậy an toàn cho rặng san hô. Chẳng hạn như, Eco Formula 30 của Raw Elements được sản xuất từ dầu hướng dương, trà xanh, trà đen, bơ quả xoài, hạt cà phê, dầu hạt cây gai dầu, bơ ca cao, dầu hương thảo và sáp ong – là dòng kem chống nắng tuyệt vời cho người tiêu dùng có ý thức về sinh thái. Nhiều sản phẩm kem chống nắng được phát triển bởi Raw Elements đã được chứng nhận bởi Non-GMO Project Approved, Leaping Bunny Certified, Natural Products Association Certified và EWG # 1 Rating.
Với công thức đặc biệt áp dụng cho cơ thể và khuôn mặt, các sản phẩm kem chống nắng Stream2Sea for Face and Body đã trở thành best seller bởi những người yêu thích bãi biển và bơi lội. Chứa chất chống oxy hóa mạnh mẽ từ trà xanh, rong biển wakame, chất chiết xuất từ lá olive và húng quế Tulsi (hay Holy Basil), các khách hàng của thương hiệu Stream2Sea đã đánh giá cao tính chất không nhờn rít và không gây kích ứng mắt trong trường hợp tiếp xúc. Nhiều người đã chứng minh Stream2Sea sunscreen lotion có khả năng bám lâu vào da mà không dễ bị rửa trôi khi ngâm mình dưới nước, vì vậy giảm thiểu sự tác động đến môi trường biển.
Một vài sản phẩm sử dụng thành phần tự nhiên và không gây hại cho san hô đến từ các thương hiệu đáng tin cậy như:
– Raw Elements – Eco Stick 30 (Broad Spectrum SPF 30)
– Badger Active Unscented – Zinc Oxide Sunscreen Cream (Broad Spectrum SPF 30)
– Babo Botanicals – Clear Zinc Sunscreen (Broad Spectrum SPF 30)
3. Chống thấm nước
Kem chống nắng không thấm nước sẽ tốt hơn cho rặng san hô, bởi vì lượng kem chống nắng bị nước biển rửa trôi sẽ ít hơn. Vì vậy, kem chống nắng an toàn cho san hô ngoài việc loại bỏ các thành phần gây hại, sử dụng các thành phần tự nhiên mà còn cần phải có khả năng chịu nước, chống thấm nước tốt. Vì vậy, nếu thời hạn chống nước của kem chống nắng là 1 giờ đồng hồ, hãy đừng bơi lội và ngâm mình trong làn nước biển lâu hơn khoảng thời gian đó, điều này không chỉ bảo vệ làn da cũng như sức khỏe của bạn, mà còn có ý nghĩa với những rặng san hô xinh đẹp trong lòng đại dương.
Thương hiệu Badger cung cấp dòng sản phẩm chống nắng phổ rộng SPF 30 với khả năng chống nước và mồ hôi, ngăn chặn tác hại của tia UVA/UVB lên đến 40 phút. Điển hình như sản phẩm Badger Active Unscented – Zinc Oxide Sunscreen Cream sử dụng non-nano mineral zinc oxide an toàn cho san hô, không thử nghiệm trên động vật, với công thức giữ ẩm nhẹ nhàng từ những thành phần tự nhiên được chứng nhận hữu cơ gồm: dầu hướng dương, sáp ong, chiết xuất quả hắc mai biển và vitamin E.
Nếu như Badger Active Unscented chỉ có thể kéo dài trong vòng 40 phút, công thức đằng sau Raw Elements Eco Formula 30 (Broad Spectrum SPF 30) hoạt động hiệu suất cao và có thể phơi dưới ánh mặt trời hoặc trong nước lên đến 80 phút. Đây là dòng sản phẩm dành cho da mặt và cơ thể, an toàn cho da trẻ em và người trưởng thành có làn da nhạy cảm, đã được chứng nhận có chứa tỷ lệ 97% thành phần hữu cơ và 100% thành phần tự nhiên, được nhận xét là một trong những loại kem chống nắng hàng đầu bởi EWG – Environmental Working Group.
Xin gợi ý thêm một vài sản phẩm kem chống nắng không thấm nước an toàn cho san hô đến từ các thương hiệu đáng tin cậy sau đây:
– Raw Elements – Eco Stick 30 (Broad Spectrum SPF 30)
– Badger Sport Unscented – Zinc Oxide Sunscreen Cream (Broad Spectrum SPF 35)
– Stream2Sea – Reef Friendly.Biodegradable – Tinted Sunscreen Sport (SPF 30)
4. Không Paraben
Sử dụng kem chống nắng không chứa paraben thì tốt cho đại dương, không gây hại san hô, đồng thời cũng rất an toàn cho da mặt và cơ thể của bạn. Paraben là chất kháng khuẩn kháng nấm, được dùng làm chất bảo quản để ngăn ngừa sự nhiễm khuẩn, hạn chế quá trình phân hủy của các hoạt chất trong sản phẩm Làm đẹp và dược phẩm. Vì vậy, paraben thực ra được dùng để kéo dài hạn sử dụng của sản phẩm mà không làm thay đổi chất lượng, có lợi cho nhà sản xuất.
Paraben có thể gây ra một số tác dụng phụ khi sử dụng, một số nghiên cứu đã cáo buộc paraben có liên quan đến sự phát triển của ung thư. Hầu hết các quốc gia Châu Âu đã đề nghị các nhà sản xuất loại bỏ 5 chất dẫn xuất phổ biến từ paraben để đảm bảo an toàn sức khỏe cho người tiêu dùng, gồm: isopropylparaben, isobutylparaben, phenylparaben, benzylparaben và pentylpar. Trong khối Asean, nhiều quốc gia phát triển cũng thực hiện lệnh cấm này, yêu cầu các thương hiệu làm đẹp phải ưu tiên tính an toàn của mỹ phẩm hơn là kéo dài thời hạn sử dụng. Hiện nay, paraben cũng bị chỉ trích bởi độc tố của nó dẫn đến cái chết của rặng san hô. Vì những lý do như vậy, nhiều thương hiệu đã cải tiến công thức để cho ra đời các sản phẩm mới được phép in nhãn: paraben free.
Kem chống nắng phổ rộng SPF 30 – Tinted Formula 30 Facial Moisturizer của Raw Elements sử dụng thành phần hoạt tính non-nano zinc oxide (23%), ngoài ra danh sách thành phần không chứa paraben, gluten và đậu nành có khả năng gây dị ứng hoặc tác dụng phụ. Kem chống nắng dưỡng ẩm Raw Elements Tinted Formula 30 này đã được chứng nhận không thử nghiệm trên động vật, đảm bảo an toàn cho mọi lứa tuổi và thân thiện với san hô.
Tương tự, kem chống nắng dành cho da mặt và cơ thể EcoConscious Biodegradable của Stream2Sea có khả năng chống bức xạ phổ rộng SPF 20. Công thức thành phần bao gồm hỗn hợp chống oxy hóa mạnh mẽ từ trà xanh, rong biển wakame, húng quế tulsi và lá olive. Sản phẩm được đánh giá không gây nhờn rít, không kích ứng mắt, an toàn cho san hô, chống thấm nước, cùng với các tiêu chuẩn khác như: oxybenzone free, paraben free, fragrance free.
Một vài sản phẩm kem chống nắng nói không với paraben, đảm bảo an toàn cho san hô đến từ các thương hiệu đáng tin cậy, được gợi ý thêm dưới đây như:
– Stream2Sea EcoConscious.Biodegradable – Sun Protect Lip Balm
– Thinksport – Safer Products for Healthier Athletes (SPF 50+)
– Badger Sport Unscented – Clear Zinc Natural Minaral Sunscreen Cream
5. Phân hủy sinh học
Một trong những quan niệm sai lầm phổ biến mà người tiêu dùng thường nghĩ đến kem chống nắng phân hủy sinh học là vấn đề về những cái chai và vỏ bằng nhựa. Chúng ta đã bắt đầu an tâm khi các nhà sản xuất tuyên bố rằng họ sử dụng các chai, tuýp hay hộp nhựa được làm bằng chất liệu phân hủy sinh học. Tuy nhiên, câu chuyện không chỉ xoay quanh khả năng phân hủy của bao bì sản phẩm, mà còn liên quan đến những gì mà nó chứa bên trong. Như ở nội dung này, chúng ta cần phải đặt câu hỏi về thành phần của kem chống nắng, rằng chúng được xem là an toàn nhưng có khả năng tự phân hủy sinh học hay không.
Đối với các công ty sản xuất kem chống nắng phân hủy sinh học, các hợp chất tổng hợp khó phân hủy thường có trong các loại kem chống nắng kém thân thiện, sẽ được thay thế bằng các chất hữu cơ nguồn gốc thực vật như lô hội, trà xanh, rong biển, lá ô liu,…Giải pháp này nhằm đẩy nhanh quá trình tự phân hủy sinh học của kem chống nắng, so với các thành phần hóa chất tổng hợp phải mất rất nhiều năm để phân hủy hoàn toàn trong lòng đất hoặc trong lòng đại dương.
Khi đề cập đến kem chống nắng phân hủy sinh học, Mexitan là một cái tên nên được nhắc đến. Thương hiệu Mexitan cung cấp các dòng kem chống nắng sử dụng các hạt non-nano của titanium dioxide (thay vì là zinc oxide dạng nano), và không chứa oxybenzone, vì vậy thân thiện đối với san hô. Tropical Sands SPF 30 Unscented và Coral Safe SPF 30 là hai dòng sản phẩm tiêu biểu của Mexitan, đều đảm bảo an toàn cho các rặng san hô, do chỉ sử dụng các hợp chất khoáng và có khả năng phân hủy sinh học trong tự nhiên.
Một ví dụ cụ thể khác về kem chống nắng phân hủy sinh học đến từ thương hiệu Badger. Với công thức đơn giản không bao gồm hương thơm tổng hợp, non-nano, không paraben cũng như các chất có khả năng gây dị ứng và khó phân hủy khác, 23 là sản phẩm kem chống nắng hữu cơ tự nhiên được chứng nhận, an toàn cho da trẻ em lẫn người trưởng thành, đồng thời không gây hại cho gia đình nhà san hô. Bên cạnh đó, bao bì sản phẩm của Badger cũng được làm bằng loại nhựa có thể tái chế. Ngoài ra, dòng kem chống nắng không mùi (unscented) của Badger được đánh giá là một trong những dòng kem chống nắng tự phân hủy tốt nhất trên thị trường.
Một vài sản phẩm kem chống nắng phân hủy sinh học của các thương hiệu thân thiện với san hô được gợi ý thêm dưới đây:
– Stream2Sea – EcoConscious.Biodegradable – Sun Protect Lip Balm
– Badger Sport Unscented – Zinc Oxide Sunscreen Cream (Broad Spectrum SPF 35).
– Raw Elements – Eco Formula 30 (Broad Spectrum SPF 30)
Kết
Sau tất cả, mặc dù câu chuyện nghe có vẻ thật xa vời và nghiêm trọng hóa vấn đề khi khuyến cáo người tiêu dùng nên sử dụng kem chống nắng an toàn cho san hô. Nhưng thực tế, dù chấp nhận hay không, những cảnh báo từ môi trường vẫn luôn diễn ra. Nhiều cá nhân và những nhà hoạt động tin rằng nhân loại nên bắt đầu thay đổi nhận thức đối với một số loại kem chống nắng, cũng như các loại sản phẩm làm đẹp & chăm sóc da mà chúng ta sử dụng hàng ngày. Trong một số trường hợp nhất định, khách du lịch chỉ có thể sử dụng kem chống nắng an toàn cho san hô ở nhiều công viên quốc gia được bảo tồn, thậm chí sẽ không được phép bơi, lặn trong hồ nước hoặc bờ biển mà không chứng minh được mức độ an toàn đối với san hô và sinh vật biển của các loại mỹ phẩm, như: non-nano, khả năng phân hủy sinh học, thời hạn chống chịu nước,…
Tin rằng thức bảo vệ và chịu trách nhiệm đối với môi trường ngày càng phổ biến của các cá nhân và tổ chức tiến bộ, sẽ thúc đẩy và làm thay đổi công thức của các nhà sản xuất và thương hiệu mỹ phẩm. Trong tương lai, người tiêu dùng sẽ phải làm quen với các thuật ngữ như kem chống nắng an toàn cho sinh vật biển, kem chống nắng tự phân hủy sinh học hay kem chống nắng thân thiện với đại dương. Tôn trọng hệ sinh thái. Tôn trọng các rặng san hô. Đây đều là những tín hiệu tốt cho một tương lai bền vững của con người.
Vì vậy, đừng choáng ngợp hay cảm thấy căng thẳng vì các tiêu chuẩn mới luôn xuất hiện hằng ngày. Hãy bắt đầu bằng những điều đơn giản, từng bước một. Tiếp tục đặt câu hỏi, sẵn sàng thay đổi các thói quen tiêu dùng, dành thời gian tìm hiểu và kiểm tra các thông tin về sản phẩm mà bạn sẽ sử dụng. Tất cả những hành động đó đến cuối cùng chỉ để đem lại những điều tốt đẹp và ý nghĩa cho bản thân bạn.
