VinFast VF e34 – cơ hội và thách thức

Có thể không ngoa khi nói VF e34 là kẻ thay đổi cuộc chơi, nhưng tại sao lại là kẻ thay đổi cuộc chơi và cơ hội cùng những khó khăn nào đang chờ đón model xe điện đầu tiên của hãng xe Việt non trẻ này?

Để đánh giá cụ thể tác động của việc VinFast đi đầu trong việc tung ra xe ôtô điện, ta hãy đánh giá tác động trên 3 phương diện: ngành Công Nghiệp ôtô, môi trường – xã hội – cộng đồng, và cuối cùng là người tiêu dùng.

Xét về bình diện ngành công nghiệp ôtô thì VF e34 không phải là model xe điện đầu tiên được lưu hành trên thị trường Việt, có rất nhiều các mẫu xe khác nhau đã được giới thiệu nhưng đa số đều là những mẫu xe rẻ tiền đến từ Trung Quốc và phạm vi lưu hành chỉ gói gọn trong các sân golf, khu nghỉ dưỡng và các khách sạn. Cũng có những chiếc xe điện cao cấp Tesla được nhập khẩu không chính hãng nhưng số lượng chỉ đếm trên đầu ngón tay, còn giá cả thì toàn từ vài tỷ đồng trở lên. Vậy nên có thể nói VF e34 là model xe điện thương mại đầu tiên được lưu hành rộng rãi ở Việt Nam. Cũng bởi vì hệ thống trạm sạc, trạm đổi pin sẽ được VinFast xây dựng và bố trí đủ cả 63 tỉnh thành cùng chế độ sửa chữa, bảo hành chính hãng rộng khắp.

Thực tế, các nhà sản xuất xe ô tô khác ở Việt Nam đều chú trọng tới việc khai thác xe động cơ đốt trong, mỏ vàng của họ. Việc sản xuất các xe ô tô động cơ điện đòi hỏi Công Nghệ cao, vốn đầu tư lớn, những nghiên cứu tiên phong, trong khi đó đầu ra lại chưa biết có chắc chắn hay không, sự rủi ro mạo hiểm là lớn vì vậy chả ai dại gì đâm đầu vào làm xe điện. Trong khi đó với VinFast thì khác, dù là hãng xe non trẻ nhất đã sản xuất những chiếc xe động cơ đốt trong truyền thống và kết quả kinh doanh ấn tượng nhưng với tinh thần khởi nghiệp dám nghĩ, dám thử cái mới, VF e34 đã ra đời để thách thức cả một nền công nghiệp ôtô Việt Nam.

Ngành công nghiệp ôtô Việt Nam sẽ có lợi khi xe động cơ đốt trong không còn giữ vị trí độc tôn trên thương trường nữa. Ngành công nghiệp ôtô giờ đây đang có một hướng đi mới để phát triển những chiếc xe thân thiện hơn với môi trường áp dụng những công nghệ mới nhất, tạo sự cạnh tranh gắt gao hơn.

Về mặt xã hôii có nhiều cái lợi khi model xe điện mới của VinFast ra đời. Trước kia khi bầu không khí của các thành phố trở nên ô nhiễm một cách trầm trọng vì khói bụi của các phương tiện giao thông thải ra thì các hãng xe ô tô của Việt Nam vẫn bình chân như vại, việc đó có vẻ như chả liên quan đến họ, xe vẫn sản xuất, vẫn bán đều, việc cải tạo chất lượng bầu không khí là của chính quyền và những ai khác nữa. Tuy nhiên giờ đây khi người dân đã có sự lựa chọn mới cho phương tiện giao thông giảm thiểu lượng khí thải phát tán ra môi trường bằng cách chọn xe ôtô điện để họ có được một môi trường trong lành hơn để sống và một khi sự lựa chọn này trở nên phổ biến thì chắc chắn các hãng xe Việt Nam sẽ phải nghĩ lại.

Ngoài ra việc bố trí các trạm sạc pin trên khắp 63 tỉnh thành của Việt Nam lại tạo ra một mô hình kinh doanh mới, nơi mà bất kỳ một cá nhân nào có mặt bằng gần và thuận tiện cho việc giao thông trên các cung đường lớn nhỏ đều có thể hợp tác với VinFast đặt trạm sạc để phục vụ các khách hàng xe điện. Và đương nhiên nó không chỉ dừng lại ở dịch vụ sạc pin mà còn có thể cung cấp rất nhiều các dịch vụ khác đi kèm như bán hàng tiện lợi, các dịch vụ ăn nghỉ. Tại các địa phương có số giờ nắng nhiều trong năm, các trạm sạc hoàn toàn có thể dùng năng lượng mặt trời. Việc này cũng sẽ làm thay đổi căn bản thị trường dịch vụ xe.

Đối với người tiêu dùng giờ đây họ đã có sự lựa chọn cho riêng mình, sự lựa chọn góp phần làm trong sạch không bầu không khí của các thành phố, thị trấn, thị xã nơi họ sinh sống, làm chất lượng cuộc sống của họ tốt hơn và cũng là sự chăm sóc cho con cái, thế hệ tương lai của họ.

Còn xét về tiêu chí của một phương tiện di chuyển thì giá xe VF e34 lúc đầu chỉ ngang bằng giá xe của một số xe động cơ đốt trong mà dân gian vẫn ví như thùng tôn di động vì độ sơ sài về công nghệ và sự mỏng manh của lớp tôn làm vỏ xe của nó dẫn đến tiếng ồn mặt đường vọng vào trong xe kinh khủng. Trong khi đó e34 được làm từ vật liệu tốt và được trang bị những công nghệ mới nhất như ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong điều khiển các hệ thống trong xe, quản lý xe thông minh, điều khiển bằng giọng nói mọi vùng miền Việt Nam.

Vì thay thế động cơ đốt trong bằng động cơ điện đơn giản hơn nên e34 có chi phí bảo dưỡng sửa chữa chỉ bằng cỡ 1/3 so với các xe động cơ đốt trong cùng loại, vì vậy nên VinFast đã tự tin nâng thời gian bảo hành của xe lên tới 10 năm.

Nhưng liệu tất cả có đều là màu hồng đối với xe động cơ điện hay không?

Điều lấn cấn nhất đối với khách hàng khi chọn ô tô động cơ điện là khoảng cách mà xe chạy được sau mỗi lần sạc và thời gian sạc của xe. Hãng Tesla của Mỹ là hãng xe điện đầu tiên giải quyết được tương đối triệt để các vấn đề này. Nhìn vào model xe phổ thông nhất của hãng là Model 3 đang lưu hành trên thị trường thì chúng ta có thể thấy bản Long Range, quãng đường vận hành dài, chạy được tận 570 km sau mỗi lần sạc, bản tiêu chuẩn chạy được khoảng 420 km sau mỗi lần sạc (số liệu công bố trên website Tesla). Quãng đường chạy được là tương đương hoặc thậm chí vượt trội so với mỗi lần đổ xăng. Thời gian sạc nhanh tại trạm là 22 phút được 80% dung lượng pin, sạc chậm tại nhà mất 8-11 tiếng tức là nguyên 1 đêm.

VF e34 chạy được 300 km sau mỗi lần sạc và mất 15 8 phút để sạc nhanh tại trạm tới được 60% dung lượng pin nghĩa là 180 km. Nhìn vào thông số thì thấy rằng nếu một người có nhu cầu đi lại khảng 60 km/ ngày thì đi xe Tesla sẽ phải sạc lại sau 7 ngày còn e34 phải sạc lại sau mỗi 5 ngày.

Tuy nhiên nếu nhìn sang một hãng xe điện khác là Polestar, do Volvo Thuỵ Điển phát triển, thì quãng đường tiêu chuẩn sau mỗi lần sạc của model Polestar 2 chỉ là 370 km, nghĩa là 6 ngày di chuyển. Nếu chủ xe chỉ chạy trung bình 50 km/ ngày thì e34 phải sạc lại sau 6 ngày và Polestar 2 là đủ 1 tuần. Sở dĩ Tesla có thể vượt qua các đối thủ là nhờ công nghệ pin không tab vượt trội của mình.

Có nghĩa là để sử dụng một chiếc xe xanh hơn, nhiều công nghệ hơn, khách hàng vẫn phải hy sinh một chút bất tiện. Để bù lại sự bất tiện này VinFast cũng đã nghiên cứu và đưa ra chương trình cho thuê pin thay vì “bán đứt”, với chi phí thuê bao và sạc điện hàng tháng tương đương xe chạy xăng. Thời gian sạc pin rất nhanh chóng, có thể chỉ mất 15 phút sạc để đi 180 km. Trong năm đầu tiên, khách hàng còn được VinFast miễn phí thuê bao pin, áp dụng cho những người tiên phong đặt mua xe trước ngày 30/6/2021.

Xe điện không chỉ có lợi cho môi trường, cộng đồng, thúc đẩy nền công nghiệp ôtô đi lên, chống thế cạnh tranh độc quyền mà còn là niềm tự hào công nghệ của mỗi hãng xe và quốc gia sở hữu nó. Giờ đây người tiêu dùng đã có thêm sự lựa chọn, sự lựa chọn cho môi trường sống, sự lựa chọn cho phát triển kinh tế và sự lựa chọn tự hào.