Cách rèn luyện tư duy trừu tượng hiệu quả mà bạn chưa biết

Tư duy trừu tượng đóng vai trò quan trọng trong hầu hết các hoạt động nhận thức của cả người lớn và trẻ em. Não bộ của bé phát triển đến khoảng 75% trong giai đoạn từ 4 – 14 tuổi do đó đây là cũng là độ tuổi rèn luyện tư duy trừu tượng hiệu quả. Hãy cùng camly Academy tìm hiểu chi tiết tư duy trừu tượng là gì? Tầm quan trọng và cách rèn luyện hiệu quả trong bài viết sau.

Tư duy trừu tượng là gì? Ví dụ về tư duy trừu tượng

Tư duy trừu tượng (hay nhận thức lý tính) được hiểu là dạng tư duy xuất hiện khi não bộ hoạt động, ghi nhớ và nhận ra nét tương đồng, mối quan hệ giữa các sự vật, hiện tượng.

Ví dụ: Vào ngày hôm trước, bố mẹ muốn lấy vật ở trên cao thì dùng cây gậy khều xuống. Nếu hôm nay bé đang chơi và cũng muốn lấy đồ chơi treo ở vị trí trên cao mà không thể với tới thì với khả năng trừu tượng, bé sẽ thực hiện hành động tương tự. Điều này dựa vào sự quan sát nét tương đồng giữa hai trường hợp để tìm được cách giải quyết nhanh chóng và hiệu quả.

Các hình thức tư duy trừu tượng phổ biến hiện nay

Phán đoán

Đây là hình thức tư duy trừu tượng, liên kết các khái niệm với nhau để khẳng định hay phủ định một đặc điểm, một thuộc tính của đối tượng. Thí dụ: “Dân tộc Việt Nam là một dân tộc anh hùng” là một phán đoán vì có sự liên kết khái niệm “dân tộc Việt Nam” với khái niệm “anh hùng”. 

Theo trình độ phát triển của nhận thức, phán đoán được phân chia làm ba loại là phán đoán đơn nhất, phán đoán đặc thù và phán đoán phổ biến. 

Ví dụ: Đồng dẫn điện => Đồng là kim loại => Mọi kim loại đều dẫn điện

Tuy nhiên chỉ dựa vào các phán đoán trên chưa thể biết ngoài đặc tính dẫn điện giống nhau thì giữa đồng với các kim loại khác còn có các thuộc tính giống nhau nào khác nữa. Để khắc phục hạn chế đó, nhận thức lý tính phải vươn lên hình thức nhận thức suy luận. 

Suy luận

Suy luận là hình thức tư duy trừu tượng liên kết các phán đoán lại với nhau để rút ra một phán đoán có tính chất kết luận tìm ra tri thức mới. Thí dụ, nếu liên kết phán đoán “đồng dẫn điện” với phán đoán “đồng là kim loại” ta rút ra được tri thức mới “mọi kim loại đều dẫn điện”. Tùy theo sự kết hợp phán đoán theo trật tự nào giữa phán đoán đơn nhất, đặc thù với phổ biến mà người ta có được hình thức suy luận quy nạp hay diễn dịch. 

Ngoài suy luận, trực giác lý tính cũng có chức năng phát hiện ra tri thức mới một cách nhanh chóng và đúng đắn. 

Tầm quan trọng của tư duy trừu tượng

Tư duy trừu tượng vô cùng quan trọng trong cuộc sống hằng ngày

Tư duy trừu tượng giúp bạn trừu tượng hóa những chi tiết nhỏ nhất, từ đó xem xét tổng quát tình huống đang phát sinh trong cuộc sống hàng ngày. Nhờ vậy, bạn sẽ có cơ hội mở mang tầm nhìn, vượt qua giới hạn và phát triển những tư duy mới trong suy nghĩ. 

Đặc biệt, tư duy trừu tượng nên được rèn luyện từ thuở bé, song hành trong suốt quá trình trưởng thành của mỗi cá nhân. Bởi nó giúp mọi người nhận ra bản chất và nắm bắt quy luật phát triển của sự vật – hiện tượng xung quanh. Từ đó, mọi người có thể tự mình giải quyết những vấn đề, thắc mắc trong cuộc sống. 

Tác động đến sự phát triển của bộ não

Tư duy trừu tượng giúp mỗi người suy nghĩ logic hơn, định hướng trí tuệ và khái quát hóa những vấn đề trong thực tế. Vậy nên, nó cũng sẽ tác động lên sự phát triển của não bộ và tạo ra hệ thống ngôn ngữ để tương tác giao tiếp.

Trong thực tế, mỗi người là một cá thể hoàn toàn độc lập và não bộ cũng sẽ phát triển theo từng giai đoạn khác nhau. Đối với trẻ nhỏ cũng vậy, bé sẽ có sự thích thú đặc biệt đến những thứ khác nhau và cha mẹ không nên áp đặt tư duy của mình cho trẻ. Hãy trân trọng sự khác biệt và để trẻ phát triển một cách tự nhiên nhất

Qua thời gian, sau khi hình thành tư duy trừu tượng, bé sẽ biết kết hợp cảm giác cùng hình ảnh trong đầu để hiểu được vạn vật xung quanh đang vận hành như thế nào. Thông qua đó, não bộ của bé cũng dần được hoàn thiện và phát triển toàn diện hơn.

Phân biệt tư duy trừu tượng và tư duy cụ thể

Điểm giống nhau

Cả hai loại tư duy này đều phản ánh đặc tính bản chất của sự vật, hiện tượng.

Điểm khác biệt

Cách rèn luyện tư duy trừu tượng hiệu quả

Như đã phân tích ở trên, tư duy trừu tượng tác động đến sự phát triển, cách nhìn và lối suy nghĩ của mỗi người. Ngoài ra, nó còn giúp bạn khám phá năng lực tiềm ẩn bên trong, định hướng tư duy sáng tạo trong mọi việc. Vậy nên, việc rèn luyện tư duy trừu tượng từ nhỏ là rất quan trọng. Cùng tham khảo 4 cách rèn luyện tư duy trừu tượng từ bé mà Camly Academy gợi ý dưới đây:

Rèn luyện não bộ khỏe mạnh

Điều quan trọng để phát triển tư duy tốt là có một bộ não thật khỏe mạnh. Vì vậy, các bậc phụ huynh nên để cho con vui chơi và học tập trong môi trường thoải mái nhất có thể.

Khi bé khoảng 4 tuổi trở lên, bố mẹ nên tạo điều kiện để trẻ rèn luyện trí não bằng các phương pháp phù hợp như: Cho bé tham gia các lớp học Toán thông minh Finger Math hay Soroban, tập gym cho não bộ,… nhằm giúp trẻ có được tư duy bền bỉ và chính xác hơn.

Thường xuyên đặt câu hỏi và tìm câu trả lời

Đây được xem là một trong những cách rèn luyện tư duy trừu tượng hiệu quả nhất. Các bậc phụ huynh có thể khuyến khích bé tự đặt câu hỏi để bé có thể khám phá quy luật, bản chất của vấn đề và có những suy luận riêng. 

Cụ thể: Bố mẹ có thể cho bé tiếp xúc với nhiều đồ chơi lạ để kích thích bé hỏi chúng sử dụng như thế nào, hay được dùng để làm gì,… Bố mẹ nên dành nhiều thời gian để quan tâm bé, thay vì dồn ép khiến bé chán nản với việc tư duy.

Tham gia các trò chơi mang tính tư duy 

Khi bé lớn hơn một chút, bạn có thể rèn luyện tư duy trừu tượng cho bé bằng cách tham giác các trò chơi mang tính tư duy, sử dụng trí não như: trò vượt chướng ngại vật, mê cung, vẽ tranh, tìm điểm khác biệt giữa các bức ảnh,… Việc vừa học vừa chơi này sẽ giúp bé không bị nhàm chán và có thể học tập một cách tự nhiên, mang đến hiệu quả cực kỳ tốt.

Luyện tập thói quen đọc sách

Đọc sách là một thói quen tốt không chỉ ở người lớn mà cả trẻ nhỏ cũng vô cùng cần thiết. Thậm chí đọc sách cho trẻ còn mang lại lợi ích gấp hai đến ba lần so với người lớn, bởi vì đây là thời điểm trẻ như trang giấy trắng, rất dễ tiếp thu. Đọc sách thường xuyên giúp trẻ hiểu thêm về thế giới và kích thích sự tò mò, tìm hiểu ở trẻ.

Việc luyện tập thói quen này có thể bắt đầu ngay khi trẻ còn trong bụng mẹ hay khi trẻ được vài tháng tuổi. Mặc dù trẻ không phản ứng lại nhưng dần dần chúng sẽ được tích lũy kỹ năng đọc sách một cách tự nhiên.

Tham gia các khóa học trực tuyến về tư duy tại Camly Academy

Đối với sự phát triển trí não của trẻ thì việc rèn luyện tư duy trừu tượng là một chiến lược hữu ích mà bố mẹ quan tâm. Để biết thêm cách rèn luyện kỹ năng tư duy hiệu quả cho bé, các bậc phụ huynh có thể tham khảo các khóa học tư duy trực tuyến hoàn toàn miễn phí tại Camly Academy.

Thấu hiểu công việc bận rộn của các bậc phụ huynh, Học viện Camly luôn giúp bạn tận dụng tốt thời gian rảnh rỗi và có thể trao đổi dễ dàng với giảng viên. Điểm nổi bật khi tham gia khóa học tại Camly là bạn sẽ được dạy và học thông qua hình thức stream trên twitch TV. Với Công Nghệ luôn được cải tiến, quá trình học tập của bạn sẽ trở nên thú vị và thuận tiện hơn rất nhiều. 

Ngoài ra, các bậc phụ huynh còn có cơ hội học tập và trao đổi với những cha mẹ khác, cùng nhau chia sẻ kiến thức phát triển tư duy cho trẻ cũng như hỗ trợ nhau trong việc làm ăn, kinh doanh. Camly Academy cũng là nền tảng duy nhất hiện nay mở quyền truy cập cho hầu hết người dùng.

Trên đây là những thông tin về khái niệm tư duy trừu tượng, tầm quan trọng và cách rèn luyện hiệu quả cho trẻ mà Camly Academy muốn chia sẻ đến bạn. Việc rèn luyện cho trẻ là điều quan trọng và cần thời gian dài, do đó bố mẹ hãy thật kiên nhẫn. Đồng thời, để trang bị cho mình những kiến thức về tư duy và nắm bắt cơ hội tốt hơn trong tương lai, hãy nhanh tay đăng ký các khóa học tại Camly Academy ngay!

Nguồn: Cách rèn luyện tư duy trừu tượng hiệu quả mà bạn chưa biết