Tư duy logic là một kỹ năng cần thiết để bạn có thể giải quyết những vấn đề trong cuộc sống hàng ngày cũng như sắp xếp những mục tiêu của bản thân. Đây là kỹ năng có thể trau dồi và phát triển trong quá trình học tập và làm việc. Trong bài viết này, Thetips sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về tư duy logic là gì cũng như những phương pháp rèn luyện để nâng cao kỹ năng này!
Logic là gì?
Logic là công cụ giúp đưa ra các kết luận hợp lý dựa trên tập hợp cơ sở dữ liệu nhất định. Logic thường không đưa cảm xúc vào và giúp thúc đẩy tiến độ lập luận nhanh hơn, hỗ trợ ra quyết định hợp lý hơn.
Logic được chia làm 4 loại phổ biến:
- Logic hình thức: là khoa học lập luận nằm trong vùng giao thoa giữa toán học và triết học tự nhiên.
- Logic không chính thức: là nhánh phương pháp phân tích và đánh giá tập trung vào ngôn ngữ và đối tượng sử dụng trong cuộc sống hàng ngày.
- Logic toán học: nói về hai lĩnh vực nghiên cứu khác nhau, thứ nhất là áp dụng ngôn ngữ hình thức vào toán học và lập luận toán học, thứ hai là sử dụng các kỹ thuật trong toán học để biểu diễn và phân tích logic hình thức.
- Logic biểu tượng: phân tích mối quan hệ giữa các biểu tượng với nhau.
Tư duy logic là gì? Quá trình hình thành tư duy logic
Tư duy là một phạm trù triết học dùng để chỉ các hoạt động trí óc. Tư duy là bản năng của con người, là yếu tố cơ bản để phân biệt con người với động vật nguyên thủy. Tư duy giúp con người có nhận thức đúng đắn về sự vật, rèn luyện cho con người cách giải quyết vấn đề và có hành động tích cực theo lý trí. Còn từ “logic” có nguồn gốc từ từ “logos” trong tiếng La Mã, có nghĩa là “suy nghĩ” hoặc “lý luận”.
Như vậy, tư duy logic là hoạt động tư duy và lập luận được thực hiện bởi bộ não con người dựa trên dữ liệu và thông tin để giải quyết các vấn đề nhất định và đạt được mục tiêu cụ thể. Từ những lập luận này, con người có thể xác định những điểm tương đồng, sắp xếp trật tự liên quan của các sự vật và hiện tượng và đề xuất phương án giải quyết vấn đề phù hợp.
Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, hãy cùng xét ví dụ về tư duy logic trong tình huống bán hàng sau. Khi xem xét phản hồi của khách hàng về chất lượng sản phẩm, bạn có thể phân tích điểm mạnh và điểm yếu của sản phẩm. Từ đó, sử dụng những thông tin giá trị này để cải tiến sản phẩm, tạo ra doanh thu tốt hơn.
Học cách tư duy logic là một khả năng bẩm sinh của con người, giúp con người thoát khỏi thế giới động vật nguyên thủy và hành động có tính suy nghĩ, nhận thức. Quá trình hình thành tư duy logic bao gồm 3 bước:
- Nắm bắt những thông tin liên quan tới vấn đề.
- Suy nghĩ vấn đề theo nhiều hướng và các nhân tố xoay quanh vấn đề.
- Dựa vào những yếu tố đó, suy nghĩ sâu hơn để giải quyết vấn đề.
Vai trò của tư duy logic đối với con người
Tư duy logic đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của mỗi người, góp phần nâng cao suy luận và đưa ra quyết định cho những vấn đề thuộc mọi lĩnh vực của đời sống. Tư duy logic cũng là một trong những kỹ năng mềm thiết yếu và cơ bản của con người. Đây được xem là chìa khóa tốt nhất có thể mở mọi cánh cửa đến thành công, giúp con người đạt được những thành tựu vượt trội trong công việc và học tập.
1. Trong học tập
Logic giúp bạn suy nghĩ và giải quyết các câu hỏi, bài tập, đặc biệt là trong toán học. Bạn sẽ có thể thấy rõ nguyên nhân và tìm được cách hóa giải các nút thắt cho bài học và câu hỏi khó. Khả năng tư duy logic sẽ được thể hiện rõ ràng nhất khi bạn hiểu rõ các định lý, giả thiết và định thức trong bài toán.
2. Trong công việc
Cho dù bạn mới ra trường hay đã thành danh trong ngành, bạn sẽ phải đối mặt với những thách thức nhất định đòi hỏi tư duy logic để giải quyết. Kỹ năng tư duy logic của bạn càng tốt, bạn càng có nhiều khả năng đưa ra các kế hoạch và giải pháp giải quyết vấn đề có lợi cho bạn và doanh nghiệp của bạn.
3. Trong đời sống
Cuộc sống hàng ngày khó tránh khỏi sự chi phối của những yếu tố mang tính cảm xúc cao, đôi khi dẫn đến những mâu thuẫn trong gia đình và cuộc sống. Nếu bạn vận dụng tư duy logic để nhìn nhận vấn đề một cách khách quan và hợp lý, sẽ giúp đưa ra những giải pháp hiệu quả, đây cũng là yếu tố tạo nên sự hòa thuận trong gia đình.
10 cách rèn luyện tư duy logic nhanh nhạy, hiệu quả
Tư duy logic là một khả năng cơ bản của con người, nhưng không phải ai cũng có sẵn kỹ năng này để đưa ra lập luận hợp lý, chính xác nhất. Sau đây là những phương pháp và cách thức giúp bạn có thể rèn luyện để nâng cao kỹ năng này:
1. Rèn luyện tư duy logic bằng cách mở góc nhìn đa chiều, tích cực đặt câu hỏi
Đặt câu hỏi cho người khác và cho chính bản thân bạn cũng là một cách giúp tư duy mở rộng hơn. Khi bạn đặt câu hỏi cho mọi người, bạn sẽ được lắng nghe quan điểm từ nhiều chiều khác nhau và có thể xem xét vấn đề ở nhiều khía cạnh. Việc đặt câu hỏi không chỉ giúp bạn tư duy tốt hơn mà còn giúp bạn hiểu sâu vấn đề bạn đang gặp phải. Nhờ vào đó, vấn đề sẽ được gợi mở một cách logic, thúc đẩy tư duy và sự sáng tạo của bạn.
2. Phát triển tư duy logic song song cùng tư duy sáng tạo
Ngày nay, những nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng, các hoạt động sáng tạo là yếu tố phù hợp để rèn luyện tư duy. Phát triển tốt tư duy sáng tạo sẽ giúp bạn có nhiều cơ hội để nâng cao tính logic trong suy nghĩ, mang đến sự tập trung và có thể đưa ra những quyết định hợp lý. Bên cạnh đó, dựa trên những sở thích cá nhân để phát triển tư duy cũng giúp phát triển tư duy tích cực hơn.
3. Rèn luyện tư duy logic thông qua giao tiếp, mở rộng các mối quan hệ
Xây dựng và phát triển những mối quan hệ xã hội cũng là một phương pháp hữu hiệu để mở rộng thế giới quan của bản thân. Những góc nhìn thú vị, quan điểm mới lạ của người khác sẽ giúp bạn tiếp cận với các vấn đề theo nhiều chiều hơn. Nhờ vào đó, có thể đưa ra những ý tưởng khác biệt và sáng tạo hơn. Những mối quan hệ xã hội cũng sẽ giúp bạn rèn luyện kỹ năng giao tiếp, kỹ năng lắng nghe và phản biện vấn đề.
4. Rèn luyện tư duy logic bằng cách tranh luận, phản biện
Tư duy phản biện là quá trình phân tích, đánh giá vấn đề theo nhiều khía cạnh khác nhau để làm sáng tỏ và khẳng định tính chính xác của vấn đề, yêu cầu phải áp dụng tư duy logic. Khi phản biện một vấn đề nào đó, bạn cần phải xâu chuỗi, phân tích và mổ xẻ vấn đề để có thể tìm ra những yếu tố nảy sinh khác. Về lâu dài, các em sẽ tự hình thành được cho mình kỹ năng phản biện nhanh đồng thời cũng cải thiện được kỹ năng tư duy.
5. Sử dụng nhiều công cụ rèn luyện tư duy logic khác nhau
Có nhiều phương pháp giúp bạn rèn luyện tư duy logic như ngôn ngữ, nhạc cụ, trải nghiệm,… Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp của con người trong đời sống. Rèn luyện logic ngôn ngữ giúp bạn phân tích và truyền đạt hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, các loại Nhạc cụ cũng giúp tăng sức sáng tạo, độ tập trung và phát triển trí não. Ngoài ra, các trải nghiệm từ tình huống thực tiễn sẽ giúp bạn dễ dàng nắm bắt vấn đề và ghi nhớ tốt hơn.
6. Cách rèn luyện tư duy logic thông qua chia sẻ, hướng dẫn người khác
Trong cuộc sống, có nhiều vấn đề khó mà tự bản thân không thể hoàn toàn hiểu và giải đáp được. Thay vì một mình mò mẫm tìm hướng đi, bạn nên thảo luận với mọi người, góp nhặt nhiều ý tưởng để tìm ra cách giải quyết hiệu quả hơn. Cùng nhau thảo luận không chỉ giúp rèn luyện kỹ năng truyền thông, kỹ năng làm việc nhóm, mà còn giúp trí não hoạt động nhanh nhạy hơn, tiết kiệm thời gian hơn.
7. Rèn luyện tư duy bằng cách đọc sách
Sách là kho tàng tri thức của nhân loại, vì vậy đọc sách có thể giúp bạn tiếp thu thêm nhiều kiến thức về mọi mặt của cuộc sống, dễ dàng nhìn nhận mọi thứ tổng quan hơn. Đọc một cuốn sách mỗi ngày sẽ mang đến những kết quả tuyệt vời cho chính bạn. Bạn có thể đọc sách về câu đố, cách suy nghĩ lý trí,… để phát triển tư duy của mình.
8. Lựa chọn nghiên cứu chuyên sâu vào một chủ đề
Nếu bạn có sở thích, hứng thú với một chủ đề nào đó, hãy tìm hiểu, nghiên cứu chúng một cách chuyên sâu, nghiêm túc. Việc này giúp bạn sắp xếp kiến thức theo hệ thống, rèn luyện tư duy logic hiệu quả. Lựa chọn nghiên cứu chủ đề mà bản thân yêu thích cũng giúp bạn tiếp thu nhanh chóng hơn, tránh tình trạng chán nản, bỏ cuộc.
9. Rèn luyện trí nhớ để để não bộ nhanh nhạy hơn
Não bộ đóng vai trò quan trọng trong việc tư duy và chỉ huy các bộ phận cơ thể. Để não bộ khỏe mạnh, mỗi ngày bạn cần dành chút thời gian để luyện tập. Điều này sẽ giúp bạn cải thiện trí nhớ, tư duy nhanh nhạy hơn. Có rất nhiều phương pháp để rèn luyện não bộ. Bạn cần chọn lọc để tìm ra phương pháp phù hợp và hiệu quả với bản thân nhất.
10. Không ngừng học hỏi, tìm hiểu các kỹ năng mới
Tìm hiểu những kỹ năng mới và không ngừng cải thiện bản thân là một việc làm cần thiết đối với mỗi người. Những kỹ năng chuyên môn mới sẽ giúp ích cho bạn rất nhiều trong quá trình rèn luyện tư duy logic.
Khi được học thêm những kỹ năng mới, bạn sẽ tiếp xúc và thử sức trong những quy trình và môi trường công việc khác nhau. Kết quả đạt được đó là bạn sẽ làm việc có nề nếp, quy củ hơn, sắp xếp công việc và quản lý thời gian hiệu quả hơn. Điều này tác động trực tiếp đến tư duy của bạn, rèn nên khả năng lập kế hoạch và suy nghĩ mọi thứ theo trình tự.
Phương pháp rèn luyện tư duy logic cho trẻ mà bố mẹ nên biết
Rèn luyện khả năng tư duy logic cho trẻ em từ nhỏ sẽ giúp các em nâng cao kiến thức và phát triển bản thân toàn diện hơn. Sau đây là những phương pháp rèn luyện tư duy logic phổ biến mà bố mẹ nên biết:
1. Rèn luyện tư duy cho trẻ bằng các trò chơi logic
Các em có thể rèn luyện kỹ năng tư duy logic thông qua các trò chơi như: trò chơi trí não, xếp hình, câu đố tư duy,… Hầu hết mọi người, đặc biệt là trẻ con đều rất thích trò chơi. Để cho các con có hứng thú và yêu thích việc học, các bậc phụ huynh nên áp dụng phương pháp vừa học vừa chơi. Những trò chơi rèn luyện tư duy, suy luận logic này sẽ giúp các em có được môi trường học tập thoải mái và không bị áp lực bởi việc học.
2. Xây dựng nền tảng tư duy toán học vững chắc
Toán học là môn học giúp rèn luyện tư duy logic quan trọng cho trẻ. Toán là một trong những môn học cơ bản mà trẻ em được tiếp cận ngay từ khi cắp sách đến trường. Những kiến thức ban đầu các em được tiếp nhận thường khá dễ và nó sẽ khó dần lên theo từng cấp học. Các em nên nắm chắc những kiến thức từ cơ bản đến nâng cao để có thể xây dựng được một hệ thống các kiến thức toán học. Khi đã có một nền tảng vững chắc, tư duy của các em sẽ hoạt động rất linh hoạt và nhạy bén khi gặp bất kỳ một bài toán hay vấn đề gì cần giải quyết.
3. Phát triển tư duy logic thông qua học ngoại ngữ
Học ngoại ngữ không chỉ giúp tiếp thu nhiều kiến thức mà còn có thể rèn luyện khả năng ghi nhớ và khả năng tập trung một cách hiệu quả. Học ngoại ngữ giúp trí não của trẻ phát triển tốt hơn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng học ngoại ngữ rất tốt cho não bộ, đặc biệt là ở trẻ em. Học và giao tiếp bằng hai ngôn ngữ, dịch từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác giúp não bộ của bé được “tập thể dục” và tăng tính linh hoạt của hệ thần kinh.
4. Học thêm kiến thức mới dựa trên nền tảng cũ
Kiến thức cũ là kiến thức các em đã được học, còn kiến thức mới thì ngược lại. Thực tế, các em thường có thói quen chỉ học và ôn lại những kiến thức cũ, còn đối với bài học mới chưa thể tìm hiểu, do thầy cô chưa dạy. Trong phương pháp này, các em có thể tìm hiểu những vấn đề liên quan đến bài mới thông qua những kiến thức đã được biết. Chủ động hơn trong việc tìm kiếm thông tin mới dựa vào những thông tin cũ cũng là một phương pháp rèn luyện giúp não bộ có tính logic hiệu quả hơn.
5. Ứng dụng phương pháp học tập hiệu quả
Để tư duy logic hiệu quả, trẻ em cần tìm ra phương pháp học phù hợp với bản thân. Khi có phương thức phù hợp, các em sẽ dễ dàng tiếp cận, định hướng cũng như nâng cao hiệu quả học tập. Do đó, bố mẹ có thể giúp trẻ sắp xếp một thời gian biểu hợp lý, nghiêm túc thực hiện và cải thiện phương pháp học phù hợp nhất cho trẻ.
Top 5 cuốn sách hay nhất giúp bạn cải thiện tư duy logic
1. Kỹ năng tư duy logic
Cuốn sách “Kỹ năng tư duy logic” giúp bạn làm sáng tỏ những thắc mắc như “Làm thế nào để tư duy tốt hơn?” hay “Phải rèn luyện tư duy như thế nào cho hiệu quả?”. Sách “Kỹ năng tư duy logic” được trình bày súc tích, nội dung đi từ tổng quan đến chi tiết, giúp bạn dễ dàng nắm bắt được trọng tâm cốt lõi của 5 kỹ năng tư duy dành cho doanh nhân thành đạt.
2. Tư duy nhanh chậm
Trong cuộc sống, dù cho bạn có cẩn trọng, thấu đáo đến đâu thì con người thường ra quyết định dựa trên cảm tính chủ quan. Cuốn sách “Tư duy nhanh chậm” là thành quả nghiên cứu hàng chục năm của nhà tâm lý học kiêm người đoạt giải kinh tế học Daniel Kahneman. Thông qua cuốn sách này, bạn sẽ thấy được sự hợp lý và phi lý trong chính suy nghĩ của mình.
3. Những kẻ xuất chúng
Cuốn sách “Những kẻ xuất chúng” giúp bạn trau dồi kỹ năng phân tích văn hóa, xã hội, cung cấp cho bạn những câu chuyện về nhiều nhân vật nổi tiếng như Bill Gates, Mozart và The Beatles. Ngoài ra, sách còn viết về những thất bại không thể giải thích khác (như Christopher Langan, người có chỉ số IQ cao hơn Einstein, nhưng lại quay về làm trang trại ngựa). Với tư duy và tài năng, những người đang trên đỉnh thành công thừa hưởng cơ hội đặc biệt để trau dồi kỹ năng giúp họ vượt lên trên những người cùng thời.
4. Tư duy như một kẻ lập dị
Việc bạn tư duy theo đám đông sẽ mang lại cảm giác an toàn, nhưng để nổi bật bạn phải khác biệt và bứt phá. Cuốn sách “Tư duy như một kẻ lập dị” sẽ thay đổi cách suy nghĩ và nhìn nhận vấn đề của bạn, mang đến cho bạn góc nhìn hoàn toàn mới lạ. “Think Like a Freak” được viết với phong cách sinh động, giọng văn hóm hỉnh, dễ dàng đi vào cảm xúc của người đọc.
5. Nghệ thuật tư duy rành mạch
Cuốn sách bao gồm 99 chương cụ thể là những ví dụ sinh động về hàng loạt sai lầm mà bạn vô tình mắc phải trong cuộc sống hằng ngày mà không hề nhận ra. Thông qua cuốn sách này, những sai lầm về tư tưởng và định kiến sẽ được phơi bày. Cuốn sách giúp bạn suy nghĩ rõ ràng hơn khi đưa ra quyết định. Nếu bạn đang tìm kiếm câu trả lời về lối suy nghĩ rõ ràng, đây là cuốn sách bạn không nên bỏ qua.
>> Xem thêm: 10 cuốn sách kỹ năng giao tiếp giúp bạn tự tin trong cuộc sống
Câu hỏi và bài test kiểm tra khả năng tư duy logic của bạn mạnh hay yếu
Cùng Thetips thử thách với những câu đố tư duy logic sau để xem năng lực tư duy của bạn đang như thế nào nhé!
1. Câu đố tư duy logic số 1
Một người nông dân cần qua sông cùng 1 con cáo, 1 con gà và một túi gạo. Tuy nhiên, người nông dân không thể đem theo cả 3 mà chỉ có thể mang theo 1 thứ/lần. Người nông dân không biết nên đưa ra quyết định như thế nào cho hợp lý bởi vì cáo sẽ ăn thịt gà và gà sẽ ăn hết gạo. Vậy làm sao để người nông dân có thể mang cả 3 thứ của mình qua sông được an toàn?
Đáp án:
- Trước tiên người nông dân sẽ đưa gà qua sông trước.
- Sau đó quay lại để đưa cáo sang sông và đồng thời mang gà quay lại bờ.
- Khi đến bên kia bờ, người nông dân để gà lại và mang túi gạo sang bên kia sông.
- Cuối cùng chỉ cần quay lại bờ và đón gà qua sông là hoàn thành công việc.
2. Câu đố tư duy logic số 2
Xe ô tô của một người đàn ông không may bị xẹp lốp, phải thay lốp mới có thể tiếp tục chạy. Trong quá trình thay lốp xe, người đàn ông làm rơi 4 chiếc đai ốc xuống cống. Dù đã cố gắng hết sức nhưng anh vẫn không nhặt được.
Lúc này, người đàn ông tuyệt vọng và nghĩ rằng mình phải đợi đội cứu hộ đến giúp. Nhưng một cậu bé đi ngang qua và cho anh ấy lời khuyên rất hữu ích, giúp anh hoàn thành việc lắp lốp xe và di chuyển đến gara một cách an toàn. Vậy lời khuyên của cậu bé là gì?
Đáp án:
Cậu bé đã nói với người đàn ông hãy lấy từ ba bánh xe kia, mỗi chiếc một cái đai ốc rồi lắp vào lốp xe mới là có thể giải quyết tình huống này.
3. Câu đố tư duy logic số 3
Bạn đang có một chiếc bình 3 lít nước và một chiếc bình 5 lít nước. Vậy làm thế nào để đong được 4 lít nước?
Đáp án:
- Trước tiên, đổ đầy bình nước 3 lít rồi đổ nước trong bình 3 lít vào bình 5 lít.
- Tiếp tục đổ đầy nước vào bình 3 lít rồi đổ đầy bình 5 lít. Lúc này bình 3 lít sẽ còn lại 1 lít nước.
- Tiếp theo, đổ hết nước trong bình 5 lít ra ngoài và đổ 1 lít nước còn lại của bình 3 lít vào trong.
- Cuối cùng, đổ đầy nước vào bình 3 lít sau đó đổ vào bình 5 lít là có được 4 lít nước đựng trong bình 5 lít.
Ngoài những câu đố trên, các bài test logic, test chỉ số IQ cũng được nhiều đơn vị sử dụng để đánh giá khả năng của ứng viên khi tuyển sinh, tuyển dụng nhân sự. Hiện nay có nhiều trang web giúp bạn test logic miễn phí, bạn có thể tham khảo một số bài test sau:
- Test chỉ số IQ chuẩn xác
- Kiểm tra IQ quốc tế
- Test tư duy logic nhanh chóng
Trên đây là những phương pháp và cách rèn luyện tư duy logic để giải quyết vấn đề hiệu quả. Hy vọng những thông tin mà Thetips cung cấp sẽ giúp ích bạn trong quá trình tìm hiểu cũng như nâng cao kỹ năng tư duy logic của bản thân.
