Tần số hoán vị gen là gì? Cách tính như thế nào?

Hoán vị gen là một phần nội dung quan trọng trong ngành tế bào học nói chung và chương trình Sinh học 12 nói riêng. Khi nói đến hoán vị gen, có rất nhiều kiến thức liên quan mà các học bạn học sinh cần lưu ý, trong đó có tần số hoán vị gen. Vậy khái niệm và cách tính của nó ra sao? Cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé!

Tần số hoán vị gen là gì?

Tần số hoán vị gen (TSHVG) là tỉ lệ % số cá thể có thể tái tổng hợp lại với nhau (hay tỷ lệ % các giao tử mang gen có thể hoán vị). 

Các đặc điểm của tần số hoán vị gen:

• Tần số hoán vị gen (f) sẽ dao động trong khoảng 0.5%, đặc biệt, 2 gen càng gần nhau thì tần số này sẽ càng nhỏ.
• TSHVG phản ánh khoảng cách giữa 2 gen không alen trên cùng 1 NST. Khi khoảng cách càng lớn, lực liên kết càng nhỏ, dẫn đến tần số hoán vị gen sẽ cao hơn.
• Vì hiện tượng trao đổi chéo để gây ra hoán vị gen sẽ chỉ xảy ra giữa 2 cromatit trên tổng số 4 cromatit nên hoán vị gen thường nhỏ hơn 50.

Công thức và cách tính tần số hoán vị gen

Trong phép lai phân tích, tần số hoán vị gen được tính dựa trên công thức sau:

Các dạng bài tập xác định tần số hoán vị gen

Dạng 1: Tính TSHVG trong phép lai phân tích cá thể dị hợp 2 cặp gen

• TSHVG ( f) = Tổng tỷ lệ các loại kiểu hình có hoán vị gen
• Tỷ lệ giao tử hoán vị là f/2
• Tỷ lệ giao tử liên kết = (1- f/2)/2

Dạng 2: Tính TSHVG dựa trên phân tích tỷ lệ giao tử mang gen lặn ab

Trong trường hợp này, cần căn cứ vào tỷ lệ xuất hiện kiểu hình mang 2 tính trạng lặn ở thế hệ sau, từ đó xác định tỷ lệ % giao tử mang gen lặn ab.

Bài tập về hoán vị gen

1, Xác định tần số hoán vị gen.

a. 0 %            b. 25%             c.30%           d.40%

2, Tỷ lệ loại giao tử hoán vị là bao nhiêu?

a. 12,5%         b. 6.25%          c. 37,5%           d. 25%

1, Xác định tần số hoán vị gen.

a. 40%              b.20%               c. 30%                d. 10%

2, F1 tạo ra các loại giao tử theo tỷ lệ nào sau đây?

a. Ab = AB = aB = ab = 25%                                b. AB = ab = 30% ; Ab = aB = 20%

c. AB = ab = 40%; Ab= aB = 10%                       d. AB = ab = 20%; Ab = aB = 30%

Hy vọng qua bài viết này, các bạn học sinh có thể nắm rõ khái niệm và cách tính tần số hoán vị gen để áp dụng vào giải bài tập. Chúc các bạn ôn tập tốt phần này để chuẩn bị cho kỳ thi sắp tới.

Nguồn tham khảo: toploigiai.vn