[2023] QA là gì? QC là gì? Nhiệm vụ, sự khác nhau giữa QA và QC

Đảm bảo chất lượng là một trong những thuật ngữ quen thuộc của hệ thống quản trị chất lượng. Tuy nhiên khái niệm này còn khá mới mẻ và chưa biết nhiều về mối liên hệ giữa chúng. QA là gì? QC là gì? Các nhiệm vụ và cách phân biệt giữa QA và QC […]

Đã cập nhật 2 tháng 1 năm 2023

Bởi The Tips

[2023] QA là gì? QC là gì? Nhiệm vụ, sự khác nhau giữa QA và QC

Đảm bảo chất lượng là một trong những thuật ngữ quen thuộc của hệ thống quản trị chất lượng. Tuy nhiên khái niệm này còn khá mới mẻ và chưa biết nhiều về mối liên hệ giữa chúng. QA là gì? QC là gì? Các nhiệm vụ và cách phân biệt giữa QA và QC ra sao? Cùng The Tips tìm hiểu và phân tích kỹ hơn trong bài viết dưới đây nhé. 

>>> Xem thêm:

QA là gì? Tìm hiểu về đảm bảo chất lượng trong quá trình sản xuất
QA là gì? Tìm hiểu về đảm bảo chất lượng trong quá trình sản xuất

QA là gì? Nhiệm vụ chủ yếu của QA

Chất lượng là việc đáp ứng nhu cầu, mong muốn của khách hàng cả yêu cầu, đặc tính, tin cậy và giá cả sản phẩm. Đảm bảo chính là một tuyên bố tích cực để có sự tin tưởng, thậm chí thỏa mãn sự mong đợi hoặc theo yêu cầu. 

Vậy QA là gì trong lĩnh vực IT? QA là viết tắt của từ Quality Assurance. Đây là người đảm bảo chất lượng trong hệ thống kiểm tra thử nghiệm phần mềm. Phối hợp giữa các bộ phận, quá trình liên quan nhằm đảm bảo chất lượng của sản phẩm. Vị trí này cần đảm bảo chất lượng nhất là trong quá trình phát triển phần mềm. 

Đảm bảo chất lượng sẽ được thực hiện trong toàn bộ hoạt động trong quá trình sản xuất, làm dự án. Đây là một công việc mà bất cứ doanh nghiệp nào cũng cần phải làm trong khâu vận hành, đặc biệt trong lĩnh vực IT. Ví dụ khi viết code phải kiểm tra để đảm bảo các giải thuật được giải thích rõ ràng. Xem xét kỹ càng yêu cầu của khách hàng và hiểu ý lẫn nhau. Lưu ý tài liệu cùng sản phẩm phải kiểm tra trước khi giao cho khách.

Mục đích của QA là để nâng cao năng suất cho công việc mang lại lợi nhuận tối ưu chi phí cho công ty. Đánh giá chất lượng sản phẩm sẽ dựa theo quan điểm của khách hàng. Tuy có cùng công dụng, mục đích như nhau. Nhưng sản phẩm nào đáp ứng nhu cầu sử dụng cao hơn thì chất lượng càng tốt hơn.

QA là gì - đảm bảo chất lượng trong IT về hệ thống phần mềm
QA là gì – đảm bảo chất lượng trong IT về hệ thống phần mềm

>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách push code lên git chi tiết, đơn giản

Nhân viên QA là gì trong IT?

Nhân viên QA là người chịu trách nhiệm cho các công việc quản lý chất lượng. Việc này sẽ thông qua tổ chức cả quy trình làm việc cho các bộ phận liên quan. Tiến hành tư vấn, kiểm soát quy trình cả dự án. Tiếp thu những feedback từ người tiêu dùng, phân tích tình huống và đo đạc số liệu để đánh giá chất lượng thành phẩm. Cuối cùng là kiểm tra khâu cuối để đảm bảo sản phẩm chất lượng đúng yêu cầu. Tiếp đó mới đóng gói vào giao tới tay khách hàng.QA là một phần không thể thiếu trong các ngành IT, may mặc, xây dựng,… Nhờ vậy, nhân viên QA là người duy trì dây chuyền sản xuất, dự án. Đồng thời cũng đảm bảo độ tin cậy, chất lượng của hàng hóa.

Trong IT, nhân viên QA sẽ đảm nhận hỗ trợ về quá trình dự án đang diễn ra. Tiến hành phân tích số liệu, thu nhận phản hồi khách hàng. Cuối cùng là thực hiện kiểm duyệt trên hệ thống kiểm thử phần mềm trước khi bàn giao. Đảm bảo chất lượng toàn dự án theo đúng như thỏa thuận hợp đồng ban đầu.

>>> Xem thêm: JD Là Gì? Vai Trò, Cách Viết Job Description Thu Hút Ứng Viên & Mẫu JD【2023】

Nhiệm vụ của QA

QA gồm có các nhiệm vụ chính cần phải đảm bảo trong lĩnh vực của một IT:

  1. Đề xuất, triển khai quá trình phát triển sản phấm: phù hợp với tiêu chuẩn quản lý chất lượng phù hợp với sản phẩm
  2. Chính sách, thủ tục đảm bảo chất lượng: Được chuẩn bị và thực hiện đầy đủ. Đảm bảo tuân theo quy trình chặt chẽ và sản phẩm đạt chất lượng đúng yêu cầu.
  3. Lập nhóm rà soát: Xem xét, kiểm tra thường xuyên và kiểm tra chất lượng
  4. Phối hợp với đội ngũ QC: Nhằm giám sát quá trình kiểm định chất lượng đúng với tiêu chuẩn
  5. Cung cấp các tài liệu hướng dẫn: Để vận hành, đào tạo tiêu chuẩn cho bộ phận liên quan
  6. Quan sát quá trình sản xuất: Có phương án điều chỉnh kịp thời với sản phẩm đang sản xuất thực tế
  7. QA có thể tham gia thảo luận, điều chỉnh và đưa giải pháp: Nhằm cải thiện, audit hệ thống kiểm tra chất lượng sản phẩm, dịch vụ.

>>> Xem thêm: Ngôn ngữ lập trình là gì? 10 loại ngôn ngữ lập trình nên học nhất

Các giai đoạn hoàn chỉnh của chu kỳ đảm bảo chất lượng này là:

Quy trình QA là gì để hoàn chỉnh quá trình đảm bảo chất lượng?
Quy trình QA là gì để hoàn chỉnh quá trình đảm bảo chất lượng?

Các bước trên được lặp đi lặp lại để đảm bảo rằng các quy trình tuân theo trong tổ chức. Chi tiết trong quy trình QA được đánh giá dựa theo các bước sau:

  • Kế hoạch – Lên kế hoạch và triển khai các mục tiêu để tiến hành quy trình, dự án sản xuất. Xác định theo những yêu cầu trong kế hoạch đề ra để tạo ra được thành phẩm cuối đạt chất lượng cao.
  • Thực hiện – Thử nghiệm, phát triển phần mềm thực tế ngay trên hệ thống. Kiếm soát những thay đổi “thực hiện” khi đang tiến hành kiểm thử.
  • Kiểm tra – Giám sát, sửa đổi các chu trình kiểm thử. Đồng thời xem xét có đáp ứng các mục tiêu đã xác định ban đầu hay không.
  • Hành động – Người kiểm tra đảm bảo chất lượng nên thực hiện các hành động cần thiết. Nhằm đạt được những cải tiến trong quy trình kiểm thử phần mềm và hoàn thành các công đoạn cuối cùng.

Một tổ chức phải sử dụng QA để sản phẩm được thiết kế, triển khai theo đúng quy trình. Điều này giúp giảm thiểu các vấn đề, sai sót trong sản phẩm cuối cùng.

>>> Xem thêm: Web API là gì? Đặc điểm nổi bật và cách hoạt động của Web API

Các kỹ năng cần thiết của QA

Các kỹ năng cần có của nhân viên phòng QA là gì? Dưới đây là một vài yêu cầu cần thiết cho nhân viên QA nhé:

  • Kỹ năng hiểu biết sâu về hệ thống phần mềm: Công việc của nhân viên QA rộng hơn so với QC nên phải trang bị kiến thức, hiểu biết sâu về hệ thống phần mềm. Đây là một điểm cộng nếu muốn trở thành nhân viên QA trong ngành IT.
  • Kỹ năng tổ chức công việc, phân tích logic và có hệ thống: Để không làm gián đoạn bất cứ chu trình sản xuất nào. Đồng thời xử lý kịp thời các lỗi hệ thống phát sinh bất ngờ.
  • Kỹ năng phân tích, tư duy làm số liệu tốt: Xem xét, đối chiếu các kế hoạch, thông số dự kiến đã đúng theo tiêu chuẩn thực tế hay không. Đảm bảo theo đúng bản thiết kế sản phẩm.
  • Kỹ năng giao tiếp tốt giữa các team: Để có thông tin, dự án và ứng dụng sản phẩm xây dựng hệ thống quy trình. Bên cạnh đó có thể lắng nghe ý kiến và đáp ứng theo kỳ vọng của khách hàng.
  • Có kiến thức về các chứng chỉ trong phần mềm: Tiêu biểu như tiêu chuẩn ISO, CMMI,… Để có thể xây dựng các quy trình chuẩn nhất cho các dự án của team.
  • Kỹ năng quản lý thời gian: Vì phải sắp xếp thời gian để kiếm tra toàn bộ và không bỏ sót công đoạn nào. Nếu không sẽ dễ bị ảnh hưởng tới tiến độ dự án đồng thời tạo áp lực lên bản thân. 

Các nguồn tài liệu tham khảo cho nhân viên QA:

  1. CMMI Wikipedia: Thông tin chứng chỉ CMMI.
  2. Wibas: Thông tin công việc PQA và một số tài liệu tham khảo.
  3. Tim Landerville: Bài viết thực hiện công việc PQA.
  4. Quality Assurance and Measurement: Các bước thực hiện và tài liệu PQA

QC là gì? 

Kiểm soát chất lượng thường được viết tắt là QC, QC là viết tắt của từ Quality Control. Đó là một quy trình kỹ thuật phần mềm dùng để đảm bảo chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ. QC có nhiệm vụ kiểm tra chất lượng của “sản phẩm cuối cùng” và kết quả cuối cùng.

Mục đích để xem xét sản phẩm có đáp ứng thông số kỹ thuật, yêu cầu của khách hàng không. Nếu nhận thấy vấn đề hoặc sự cố thì phải khắc phục trước khi giao cho khách hàng.

QC cũng đánh giá mọi người dựa trên bộ kỹ năng mềm ở mức chất lượng của họ. Đồng thời cung cấp các khóa đào tạo và chứng chỉ. Đánh giá này là cần thiết cho tổ chức dựa trên dịch vụ đặc biệt là trong ngành IT. Để cung cấp những dịch vụ “hoàn hảo” nhất cho khách hàng.

QC là gì - Kiểm soát chất lượng phần mềm trong IT
QC là gì – Kiểm soát chất lượng phần mềm trong IT

>>> Xem thêm: API Key là gì? Những ứng dụng và lợi ích không thể bỏ qua của API Key

Nhân viên QC là gì trong IT?

Nhân viên QC là bộ phận không thể thiếu trong chu trình quản lý chất lượng. Họ sẽ tham gia vào các công đoạn tiến hành kiểm tra, kiểm soát và đánh giá thành phẩm. Các khâu này sẽ thực hiện trước khi đóng gói và phân phối rộng rãi trên thị trường. Công cuộc kiểm tra thường tiến hành xen kẽ với quá trình sản xuất. Nhằm mục đích đảm bảo chất lượng đầu ra sản phẩm tốt nhất.

Trong lĩnh vực IT, nhân viên QC là người sẽ thiết kế, kiểm tra thử nghiệm phần mềm theo khách hàng. Tiến hành quy trình kiểm soát chất lượng dựa trên thử nghiệm và kế hoạch. Quản lý tài liệu, báo cáo hoạt động test đồng thời tìm và xử lý lỗi phần mềm. Tất cả đều được kiểm soát chất lượng chặt chẽ theo một quy trình cho đến thành phẩm cuối cùng. 

>>> Xem thêm: API là gì? Những đặc điểm nổi bật của API mà bạn cần biết

Kỹ năng cần có của QC

Vậy kỹ năng cần thiết của một nhân viên QC là gì? Một số chia sẻ sau đây sẽ rất giúp ích cho bạn:

  • Kỹ năng code: Là kỹ năng mà trong IT nhân viên QC nào cũng cần có. Để có thể đáp ứng các yêu cầu từ khách hàng về mọi chức năng, khía cạnh sản phẩm.
  • Kỹ năng giám sát: Nhân viên QC là người trực tiếp kiểm soát chất lượng nên cần có kỹ năng giám sát. Nhằm phát hiện các Bug kỹ thuật trong phần mềm hay hệ thống và kịp thời xử lý. Giám sát từng công đoạn,  hoàn thiện trên hệ thống thử nghiệm để có được  thành phẩm hoàn hảo nhất.
  • Kỹ năng giao tiếp tốt: Giúp phối hợp với team và các bộ phận khác khi tiến hành dự án. QC thường hợp tác và phản hồi với Developer, Project Manager.
  • Kỹ năng tỉ mỉ, cẩn thận trong công việc: Nhân viên QC phải có tính tỉ mỉ, cẩn thận vì tính chất công việc cần sự chính xác cao. Phải chú ý, xem xét mọi khía cạnh sản phẩm xem có vấn đề hay không. 

Các nguồn tài liệu tham khảo cho nhân viên QC:

  1. Tutorials Point: Trang kiến thức Testing nâng cao.
  2. Automation Beyond: Kiến thức về  Automation Test.
  3. SQA Forum: diễn đàn về kiểm thử phầm mềm và giải đáp trong nghề.
  4. SoftwareQATest: Kiến thức cơ bản và nâng cao nghề Testing.
  5. Software Testing Fundamentals: Trang về nghề SQA cơ bản tới nâng cao
  6. Testing VN: diễn đàn về Kiểm thử Phần mềm bằng Tiếng Việt.

>>> Xem thêm: UI UX là gì? Sự khác nhau giữa UI UX design

Khác biệt giữa QA và QC

Điểm khác nhau trong QA và QC

QC là xem xét sản phẩm, dịch vụ và kiểm tra kết quả đảm bảo chất lượng trong kỹ thuật phần mềm bằng cách kiểm tra các quy trình. QA trong Công Nghệ phần mềm là kiểm tra các quy trình và thực hiện các thay đổi để hoàn thành sản phẩm cuối cùng. Dưới đây là một số điểm khác nhau để phân biệt QA và QC:

QA (Quality Assurance) trong ITQC (Quality Control) trong IT
Đảm bảo chất lượng phần mềm là về quy trình kỹ thuật đảm bảo chất lượngKiểm tra các vấn đề của sản phẩm trước khi đi vào hoạt động
Bao gồm các hoạt động liên quan đến việc thực hiện các quy trình, thủ tục và tiêu chuẩn. Nhất là khi phần mềm đã được xác minh đã quyết định phát triển và theo yêu cầu dự kiếnBao gồm các hoạt động liên quan đến xác minh phần mềm. Ở đây phần mềm đã được yêu cầu và phát triển thành văn bản (một số trường hợp)
Tập trung quá trình và thủ tục hơn là thử nghiệm trên hệ thốngTập trung kiểm tra phần mềm thực tế để tìm ra sai sót, lỗi khi thực hiện theo quy trình
Hoạt động theo kỹ thuật phòng ngừaHoạt động theo kỹ thuật khắc phục
Biện pháp chủ độngBiện pháp phản ứng
Phạm vi của QA được áp dụng cho toàn bộ quá trình các sản phẩm sẽ được tạo raPhạm vi của QC áp dụng cho một sản phẩm cụ thể đang được kiểm tra

>>> Xem thêm:

Kết luận

Bài viết trên The Tips đã giải đáp QA là gì và cung cấp thêm các thông tin liên quan. Đảm bảo chất lượng giúp kiểm tra sản phẩm có phù hợp để sử dụng hay không. Do đó, tổ chức nên có các quy trình, tiêu chuẩn cần tuân thủ và cải thiện định kỳ. Tập trung đảm bảo chất lượng sản phẩm/dịch vụ mà chúng ta đang cung cấp cho khách hàng. Kể cả trong hoặc sau quá trình triển khai phần mềm khi đảm nhận vị trí trong công việc IT.

Nguồn: QA là gì? QC là gì? Nhiệm vụ, khác biệt giữa QA và QC [Cập nhật 2023]