Không ít bạn dành rất nhiều thời gian tìm cách luyện phát âm tiếng Anh chuẩn nhưng vẫn không thể nào đạt kết quả như ý. Có rất nhiều nguyên nhân cho vấn đề này. Tuy nhiên, nguyên nhân chính đa phần vẫn là do bạn chưa tìm được cách học phù hợp, lượng kiến thức quá dàn trải, không có sự tập trung dẫn đến học nhiều vẫn không hiệu quả. Trước khi áp dụng bất cứ cách luyện phát âm chuẩn nào, bạn cần ghi nhớ quy tắc 80/20 hay nguyên lý Pareto thì giao tiếp tiếng Anh chuẩn như người bản xứ không còn là điều quá xa vời.
Nguyên lý Pareto là gì?
Với những người học hoặc tìm hiểu về kinh doanh, nguyên lý Pareto hay quy tắc 80/20 hẳn không còn xa lạ. Đây là định luật được đặt theo tên của nhà kinh tế học người Ý Vilfredo Pareto. Theo ông, 80% kết quả/lợi nhuận/doanh thu/hậu quả… đều được tạo ra bởi 20% nguyên nhân/ nỗ lực/hành động/đóng góp…
Có thể thấy, nguyên tắc này không chỉ phù hợp với các tình huống trong kinh doanh mà còn được xem là yếu tố quyết định trong các tình huống quan trọng trong cuộc sống cá nhân và cả nghề nghiệp. Đặc biệt, nguyên lý Pareto cũng được áp dụng vào việc tự học tiếng Anh như một kim chỉ nam hiệu quả cho những người đang hoang mang chưa biết bắt đầu từ đâu.
Tất nhiên, việc áp dụng nguyên tắc này không bắt buộc phải chính xác theo tỷ lệ 80/20. Đây là tỷ lệ giúp bạn dễ hình dung hơn về quy luật thiểu số quan trọng mà Pareto muốn đề cập mà thôi. Chẳng hạn như trong tiếng Anh có đến 600.000 từ vựng, thế nhưng đa số mọi người chỉ dùng khoảng 3000 từ thông dụng trong cuộc sống hằng ngày, tạo ra đến 95% nội dung trong các cuộc trò chuyện, email hay sách báo, điện thoại…
Vậy chúng ta phải tối ưu nguyên lý Pareto như thế nào để học tiếng Anh hiệu quả hơn?
Để tối ưu nguyên lý Pareto trong tiếng Anh, bạn cần nắm được các vấn đề sau:
Xác định rõ mục tiêu học tập của bạn để tìm 20% đầu vào phù hợp
Mỗi người đều sẽ có một mục tiêu khác nhau khi bắt đầu học tiếng Anh. Chẳng hạn như học để giao tiếp, thi các chứng chỉ quốc tế hoặc nâng cao một trong 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết… Mỗi mục tiêu sẽ có yêu cầu cũng như nguồn tài liệu khác nhau.
Áp dụng quy tắc 80/20 sẽ giúp bạn chọn lọc những tài liệu phù hợp nhất cho bản thân, dành nhiều thời gian tập trung vào những tài liệu đó thay vì học lan man, không hiệu quả. Chẳng hạn như bạn đang tìm cách luyện phát âm chuẩn, các tài liệu bạn cần tìm sẽ liên quan đến việc phát âm, luyện nghe, nói thay vì tập trung vào ngữ pháp.
Không phải tất cả các từ vựng đều cần thiết như nhau
Quá trình đọc một câu văn hoặc một đoạn văn, sẽ có những từ quan trọng thể hiện ý nghĩa của câu đó mà không cần phải hiểu chi tiết từng từ xuất hiện trong câu. Chính vì vậy, việc của bạn là lựa chọn những từ ngữ phổ biến và quan trọng nhất để tập trung học những từ đó thay vì cố gắng học càng nhiều từ vựng càng tốt ngay từ khi bắt đầu.
Một quyển từ điển tốt rất quan trọng
Cho dù mục tiêu học của bạn là gì đi nữa, thì một cuốn từ điển hoặc phần mềm từ điển có đầy đủ các nội dung cần thiết rất quan trọng. Một từ điển tốt sẽ bao gồm phần phiên âm, giải nghĩa, ví dụ, idioms để giúp bạn hình dung chính xác nhất cách đọc cũng như ngữ cảnh dùng cho từ đó.
Chỉ có khoảng 20% ngữ pháp được dùng phổ biến nhất trong khi viết và giao tiếp
Khi luyện thi, bạn sẽ học được rất nhiều cấu trúc ngữ pháp khác nhau, cả đơn giản và phức tạp. Tuy nhiên, thực tế chỉ có khoảng 20% ngữ pháp được dùng thường xuyên nhất, bao gồm các thì như hiện tại, tương lai, quá khứ… Vậy nên, nếu muốn giao tiếp trôi chảy, bạn chỉ cần luyện cách sử dụng những thì này thật nhuần nhuyễn là được.
Khám phá chi tiết 3 chặng trong lộ trình luyện phát âm tiếng Anh
Khi tìm cách luyện phát âm chuẩn như người bản xứ, chắc hẳn bạn đã học qua bảng phiên âm IPA với 44 âm. Thực tế, áp dụng nguyên lý Pareto trong trường hợp này sẽ thấy thực tế chỉ có 20% âm cơ bản quyết định 80% phát âm tiếng Anh của người bản xứ. Thay vì học dàn trải cả 44 âm, bạn có thể tập trung vào 8 âm cốt lõi để đẩy nhanh quá trình rèn luyện. Cách luyện phát âm chuẩn được tiến hành theo 3 chặng như sau:
Chặng 1: Tập luyện phát âm 8 âm quan trọng – mỗi ngày 1 âm
8 âm bạn cần quan tâm gồm /iː/, /ɜː/, /ɑː/, /eɪ/, /dʒ/, /j/, /θ/, /l/. Đây là những âm xuất hiện khoảng 80% trong các từ vựng tiếng Anh giao tiếp, tạo ra trọng âm giúp cách nói của bạn tự nhiên như người bản xứ.
Trong tiếng Anh, trọng âm có vai trò tương tự như dấu thanh trong tiếng Việt. Nếu không nắm vững, từ bạn nói sẽ không chuẩn và cũng khó lòng hiểu người khác nói gì.
Bên cạnh đó, những âm này có khẩu hình rất khác biệt so với khi nói tiếng Việt dẫn đến dễ phát âm sai, không uyển chuyển. Chính vì vậy, trong quá trình luyện 8 âm này, bạn cũng đồng thời rèn luyện được cách làm chủ khẩu hình miệng, giúp việc phát âm những âm còn lại đơn giản hơn rất nhiều.
Chặng 2: Luyện tập 40 âm trong khoảng 20 ngày
40 âm sẽ được chia thành các cặp âm có sự tương đồng với nhau, thường dễ bị nhầm lẫn khi phát âm cũng như khi nghe. Việc phân chia này giúp bạn xác định rõ các cặp âm tương đồng từ đó áp dụng vào việc phát âm sẽ đơn giản hơn rất nhiều.
Cách luyện phát âm chuẩn 40 âm này có thể tiến hành như sau:
- Đặt khẩu hình miệng giống với âm chuẩn nhất.
- Tập phát âm theo âm chuẩn liên tục cho đến khi âm thanh phát ra giống với từ điển nhất.
Chặng 3: Tập luyện và nắm vững các kỹ thuật nâng cao trong khoảng 3 ngày
Sau khi thuần thục cách luyện phát âm chuẩn 44 âm trong bảng phiên âm IPA, bạn đã có thể dễ dàng đọc được các từ vựng chính xác theo phiên âm trong từ điển. Tuy nhiên, quá trình giao tiếp đòi hỏi bạn phải luyện thêm các kỹ thuật về trọng âm, ngữ điệu và nối âm để có thể nói chuyện tự nhiên như người bản ngữ.
- Trọng âm: Trọng âm tương tự như dấu thanh trong tiếng Việt, bạn bắt buộc phải nhấn trọng âm đúng thì người nghe mới có thể hiểu bạn đang đề cập đến từ nào. Cách luyện phát âm chuẩn với trọng âm không có lối tắt nào ngoài việc bạn phải luyện tập thường xuyên, nắm vững phiên âm theo từ điển và ghi nhớ.
- Ngữ điệu: Cách lên xuống giọng khi nói có khả năng truyền tải nhiều thông điệp, cảm xúc khác nhau. Chắc chắn bạn sẽ không muốn gây hiểu lầm cho người khác vì lên xuống giọng không đúng chỗ rồi. Để luyện ngữ điệu, bạn có thể xem phim và học theo cách trò chuyện của các diễn viên để tập cho mình cách luyện phát âm chuẩn như người bản xứ.
- Nối âm: Đây là yếu tố vô cùng đặc trưng trong tiếng Anh. Khi từ đứng trước kết thúc bằng phụ âm và từ tiếp theo bắt đầu bằng nguyên âm, hai từ này sẽ thường được đọc nối liền nhau. Nếu không nắm vững yếu tố này, bạn sẽ gặp không ít khó khăn khi nói chuyện với người bản xứ, đặc biệt là khi họ nói nhanh.
Cách luyện phát âm chuẩn theo nguyên tắc Pareto sẽ giúp bạn tiết kiệm được khá nhiều thời gian và tập trung vào những nội dung chính cần học hiệu quả hơn. Tuy nhiên, nếu bạn vẫn gặp khó khăn trong việc tìm tài liệu phù hợp cũng như chưa tự đánh giá được kỹ năng phát âm của mình, thì đã đến lúc bạn cần một trợ thủ đắc lực như phần mềm ELSA Speak.
Bằng cách sử dụng Trí Tuệ Nhân Tạo (AI), ELSA sẽ giúp bạn chỉ ra lỗi sai khi phát âm chính xác đến từng âm tiết và hướng dẫn cách luyện phát âm chuẩn như người bản xứ. Đồng thời, thông qua bài test, ELSA sẽ thiết kế cho bạn một lộ trình học phù hợp, cụ thể hóa những cụm âm nào cần cải thiện để bạn tập trung hiệu quả hơn. Với sự kết hợp tuyệt vời này, chắc chắn hành trình chinh phục tiếng Anh chuẩn như người bản xứ sẽ trở nên đơn giản hơn rất nhiều đúng không nào?
Nguồn: cách luyện phát âm chuẩn
